Mijn diner met Uncle Oliver, Trump-stemmer extraordinair.

Het is goed om met Uncle Oliver te praten. Hij is een aardige vent, Chinees-Amerikaans, een man op leeftijd, wonend in een retirement community waar alleen maar mensen wonen en golven zoals hij. Uncle Oliver is een Trump aanhanger in hart en nieren.

Twee aspecten van zijn Trumpofilie springen eruit en versterken elkaar. Hij heeft een hekel aan progressieven, socialisten, radicalen, eigenlijk iedereen die niet past in zijn visie van conservatisme, die overigens nauwelijks gedefinieerd is en blijft steken in belastingen en afkeer van een overheid. En hij krijgt alleen maar informatie via Fox News. Volgens Oliver is Hannity een betrouwbaar nieuwsgaarder.

Als je wat verder doorpraat onderkent hij wel problemen met deze president, maar wat was de keuze in 2016? Hij vindt zichzelf ook een rechtgeaarde conservatief maar dat heeft vooral economische kanten, minder de cultureel-gelovige kanten die bij mijn zwager altijd een rol spelen.

Deze Trump-kiezer was zeker niet bereid Trump te laten vallen. Hij had allerlei excuses voor diens gedrag, of liever, geen excuses maar goedpraterij. Iedereen liegt, iedereen bedriegt. Hij moest toegeven dat Obama, gehaat als hij was, een schandaalloze ambtstermijn doormaakte. Maar ja, die was wel socialist. 

Het onderwerp Poetin en de ongezonde bro-love van Trump werd zorgvuldig vermeden. Autoritaire leiders zijn niet per se onaantrekkelijk, integendeel, die zorgen dat de dingen die nodig zijn gedaan worden.

Deze immigrant vond dat illegalen hard aangepakt moeten worden, vooral als ze, zoals ze steeds doen, illegaal stemmen. Het onderzoek naar al die miljoenen stemmen die Trump de overwinning in aantallen stemmen kostten, is op niets uitgelopen, maar aan Uncle Oliver is het voorbijgaan. Hij zit nog steeds op de Fox-lijn dat verkiezingen worden beslist door mensen die niet zouden mogen stemmen. Je moet dat ook niet gemakkelijk maken, dat stemmen, vond Oliver.

De president heeft in zijn ogen geen rol als voorbeeld, rolmodel of uitdrager van een statuur die bij het ambt hoort.  Trump wordt bewonderd voor zijn uitgesprokenheid. Mitch McConnell, de kwade genius achter het Republikeinse ruggegraatloze steunen van de baas, was volgens Oliver een slimme man, die niets anders deed dan wat Democraten zouden hebben gedaan.

California was verpest omdat de Democraten alle posten bezetten, vond Oliver. Gouverneur, meerderheden in het staatscongres. In Washington gebeurt hetzelfde, opperde ik, maar dan door de Republikeinen. Nee, dat zag ik toch verkeerd.  Zij waren conservatief en dan is het okay.

Oliver is deel van de onwrikbare achterban van Trump, de dertig procent waar beneden hij nooit zal zakken. Ik weet niet hoeveel waarde je aan die groep moet toedelen want dit zijn mensen die toch nooit op een Democraat zouden stemmen. Trump, Bush, Romney, eventueel met de neus dicht McCain, krijgen blind hun stem. 

Ik schrijf niet graag grote groepen mensen af als onbereikbaar voor rede of gezond verstand. Tegelijkertijd moet ik vaststellen dat een behoorlijk grote groep in Amerika in die categorie zit. Ik zie nog niet iemand opstaan, Democratisch of Republikeins, die daar doorheen zal kunnen breken.

California Dreamin´

Ik kom nu ruim 35 jaar in Los Angeles. Niet veel zou meer moeten verbazen. Maar toch een paar observaties.

  • vergeleken met San Francisco vorig jaar, wordt er relatief weinig over Trump gepraat. Kan zijn dat mijn schoonfamilie (met verdeeldheid op dit terrein) het onderwerp vermijdt, maar ik heb ook de indruk dat mensen geen zin meer hebben over de psycho te praten. Misschien zijn ze gelaten en wachten af, misschien wachten ze zoals de meeste Democraten hier, op de verkiezingen in november, misschien wachten ze zelfs tot de volgende Mueller move wordt aangekondigd.
  • in die 35 jaar is de luchtkwaliteit in LA enorm verbeterd. Mijn schoonouders wonen op een heuvel, uitkijkend naar de bergen achter Pasadena. Vroeger kroop daar vanaf de vroege ochtend een bruine smog omhoog, nu is het niet helemaal schoon maar toch stukken beter.
  • en dat terwijl het verkeer alleen maar erger is geworden. Je staat nu de hele dag in de file op de grote wegen. Het moet een ramp zijn hier te wonen.
  • waarom kan Nederland geen High Occupancy Vehicle (HOV) lanes hebben, speciale banen op de freeway die je alleen mag gebruiken als je met twee of meer in een auto zit? Rijdt lekker door als de rest vast staat. Ik meen me te herinneren dat die malloot van een Westerterp, ongetwijfeld samen met de wakkere autokrant, dat idee ooit torpedeerde met een rechtszaak. Misschien tijd om ons gezond verstand te laten werken en daar een regel voor te maken?
  • ik moet ook altijd weer wennen aan Amerikaanse gewoonten. In huizen ligt de toilet gewoon aan de woonkamer, in Nederland moeten daar, dacht ik, twee deuren tussen zitten. Gecombineerd met de neiging om de deur van de toilet open te laten staan om te laten zien dat hij niet bezet is, een weinig aantrekkelijke  gewoonte. Ook komt de voordeur, naar Engels model, direct uit in de woonkamer waardoor je warmte of koelte verspilt.
  • in het Natural History Museum stond de airconditioning op ijzig koel, terwijl het buiten 27 graden was. Wat California goed doet met luchtvervuiling verspilt het zo weer.
  • in Amerikaanse winkels is de kleding spotgoedkoop, het voedsel veel duurder dan bij ons. Gewoon, Kellog’s Cornflakes, 50 procent duurder, melk 30 procent, fruit, groente. 

Checking up

Ik zit nu California. Deels familiebezoek, deels kijken wat de Democraten hier doen om congreszetels te winnen – mijn vrouw die hier mag stemmen, is daarin geïnteresseerd.

Daarna een week Texas, waar Ted Cruz, de evangelische, uiterst conservatieve senator, een lastige campagne heeft om herkozen te worden. Zo lastig dat hij Trump die hij eerder, tijdens de campagne van 2016, ongeschikt noemde, te hulp moet schieten. Trump heeft beloofd het grootste stadion van de staat, meer dan 100.000 stoelen, te vullen.

Een kijken hoe dat afloopt en hoe het nieuwe Texas eruit ziet – op weg om weer een Democratische staat te worden?

Normale posting weer vanaf 28 september maar als ik tussendoor aanleiding zie en tijd heb, schrijf ik wat zo uitkomt.

De omslag in het kijken naar Serena Williams

Interessant om te zien hoe de stemming rondom Serena Williams keerde.

Aanvankelijk sympathie, respect zelfs voor wat ze presenteerde als een gevecht voor gelijkheid van de sekses. Het stadion dacht er zo over en maakte de overwinning voor Osaka een bitter sweet geheel.

Geleidelijk aan veranderde het. De uitbarstingen van Williams, op een cruciaal punt in de wedstrijd, waar ze dreigde te gaan verliezen, zagen er steeds minder sportief, vrouwenvechterig maar gewoon slechte verliezer uit.

Een paar artikelen, onder andere een van Martina Navratilova merkten op dat het feit dat mannen anders behandeld werden, wangedrag nog niet acceptabel maakt. Ook werd gememoreerd dat Williams in het verleden al een paar keer ontplofte, meestal als ze dreigde te verliezen.

Persoonlijk neig ik naar de kritische kant. Williams verpeste een wedstrijd door zich niet te gedragen en door, oh horror, een slecht voorbeeld te zijn voor de dochter die ze geheel ongepast opvoerde.

Nike geeft een voorbeeld aan bedreigde brands.

Denk niet dat Nike een fout maakte door Colin Kaepernick, de knielende NFL speler, voor zijn marketing kar te spannen. Dat denkt u natuurlijk ook niet. Nike is altijd een bedrijf geweest dat precies wist hoe het moest marketen, inclusief het laten vallen van Roger Federer.

Kaepernick zet Nike aan een van de kanten van de Amerikaanse cultuuroorlog, aan de niet-Trump kant, om precies te zijn. De psycho speelde het spel mee door Nike voor dom uit te maken, maar zijn kleine brein begreep niet dat hij deel was geworden van het marketingplan. Fox idem ditto.

Nike gaat voor de jongere garde, de mensen die Trump afzichtelijk vinden (en dat zijn er over een jaar nog veel meer dan nu), voor de zwarte gemeenschap – andere minderheden. Kortom, voor degenen die Nike schoenen kopen (full disclosure: ik koop nooit iets van Nike) omdat basketballers ze dragen of andere hotemetoten. Die lui die nu Nike spullen in brand steken, zijn niet direct de Nike klanten die het bedrijf voor de toekomst nodig heeft.

Ik moet zeggen dat het wel amusant is, die kippendrift van de Trump-community. De werkelijkheid is dat over twee jaar top Trump een historische aberratie zal blijken te zijn geweest (of een ramp, als er onverhoeds een echte crisis op zijn pad komt). Niemand die zich met Trump heeft ingelaten is daar onbeschadigd uit gekomen. Geen instelling die zich geëncanailleerd heeft met de mad president zal dat overleven.

Vergeet die slimme opiniepeilers en trendwatchers. Nike heeft de toekomst gezien en handelt daarnaar – een toekomst van veel winst, want daar gaat het natuurlijk om.

Maar ook anderen kunnen iets leren van een onderneming die weet hoe marketing in elkaar zit. De sociaal democratie bijvoorbeeld. Neem stelling. Schiet niet voor het kleurloze midden (weg met de Derde Weg). Zoek de doelgroep van de toekomst en waardeer die boven het behoud van de oude garde. Enfin, u ziet het idee.

De bende van de usual suspects.

Ik heb mijn ING rekening al jaren geleden opgezegd, een van de eerdere keren dat deze bank liet zien zijn zaken niet op orde te hebben. Moet u ook doen.

Wat me fascineerde was de parade van bekende gezichten, the usual gang.

Hamers natuurlijk. Die wilde in het NRC-zomergesprek niet praten over zijn loonsverhoging – de enige reden dat hij was uitgenodigd. Nu blijft hij na een gezichtloze misdaad (de bank is geen persoon, behalve als hij lobbiet) lekker zitten. Heel verstandig, hij kent het bedrijf van binnen en van buiten, zei een commisaris. Zit er al 28 jaar en sinds 2013 is hij de baas. Had geen idee – zegt hij – wat er (niet) gebeurde.

We zagen en hoorden hem zelf niet. Hij krijgt dit jaar geen bonus. Achgottog. Kan hij die van de afgelopen vijf jaar ook even teruggeven?

Dezelfde man die de RvC een half jaar geleden nog die enorme loonsverhoging wilden geven. Moet, moet, want anders gaat hij naar het buitenland. Well, good luck with that.

Waarom was de compliance niet in orde? Het kost alleen maar geld en levert niets op. Waarom zou je er niet mee proberen weg te komen? Lessen geleerd van 2008? Reken maar. Alles kan. En als het misgaat, betaalt de belastingbetaler de schade.

Er was Van der Veer natuurlijk. Verdedigde de loonsverhoging, wist dat er een boete aankwam maar zag alleen maar goede kanten aan zijn club.

Hans Wijers natuurlijk die zag dat zijn baas niets fout gedaan had (ook niets goeds blijkbaar) en gewoon moest blijven.

Op televisie kwam nog Nout Wellink die met het grote gezag van een man die het allemaal al eens gezien heeft, zeker wist dat dit een andere categorie van fouten was. Niets fout gedaan. Niets gedaan. Daar is niets mis mee.

Het is misschien flauw om dit te verbinden met Rutte en zijn belofte aan Unilever die ons 2 miljard per jaar kost en de vele door Rutte bewonderde bewindslieden die moesten aftreden nadat ze eigenlijk niets fout gedaan hadden. Maar ik doe het toch. Er heerst een klimaat van vergoelijken en, erger, vergoelijken van ondernemersmisdragingen.

Het wordt tijd dat we weer eens gewoon onderkennen dat ondernemingen geen maatschappelijke doelstellingen hebben. Ze willen geld verdienen en doen alles waar ze mee weg kunnen komen om dat te doen. Het vereist een sterke overheid om dat te reguleren en te controleren, want je kunt ze niet vertrouwen.De VVD is tegen een sterke overheid, vertrouwt zijn vrienden. Je ziet wat er van komt.

De bende van de usual suspects laat het weer eens zien. Op naar het volgende schandaal.

Hè, hè, eindelijk spreekt de leider van de oppositie.

Vergeet die idioot binnen de regering Trump die denkt dat hij een coup moet plegen, terwijl hij en zijn Republikeinse maten de belastingvoordelen in hun zak steken. Maak u niet druk over wie het was. Het feit dat het tien, twintig lui konden zijn geeft aan hoeveel rot er zit in de Amerikaanse democratie.

Hoe goed was het om de enige politicus met echte geloofwaardigheid te horen spreken: Barack Obama. Kijk hoe een waardig man klinkt, hoe iemand goed omschrijft waar het om draait in een democratie. Klik hier.

Een vergeten historische verjaardag – relevanter dan dat Plakkaaat uit 1581.

Ik vind het jammer dat een historische dag ongemerkt voorbij dreigt te gaan: de eerste keer dat een katholieke premier aantrad, daarmee de toon zettend voor de rest van de eeuw. Dat is op 9 september honderd jaar geleden. Ik had gehoopt een artikel in de NRC te kunnen plaatsen, kreeg dat ook toegezegd, maar de krant haakte op het laatste moment af omdat het ‘niet opiniërend genoeg’ was.

Het is altijd een probleem om dit soort historisch getinte verhalen te publiceren – ik had gehoopt dat de emancipatie van de katholieken, de laatste stap op weg naar volledige integratie, in het tijdperk van lieden als minister Blok zou kunnen werken als opinie opstapje. Nou ja, jammer dan. Hieronder het begin van het verhaal en een link naar de rest.

Toen de katholieken de macht verwierven

Op 9 september is het honderd jaar geleden dat Nederland voor het eerst een katholieke minister-president kreeg, Charles Ruijs de Beerenbrouck. In ontzuild Nederland zal er weinig aandacht aan besteed worden. Onterecht. Om minstens twee redenen gaat het om een historische gebeurtenis. De eerste is dat valt te betogen dat op deze dag Nederland pas goed met haar geschiedenis in het reine kwam. De tweede is dat Ruijs de Beerenbrouck, vaak onderschat en genegeerd, met exquise politieke vaardigheid een periode in gang zette van katholieke politieke dominantie die de rest van de eeuw zou duren. Nederland zou er de sporen van dragen.

Terwijl sommige historici manhaftig proberen het Plakkaat van Verlatinghe uit 1581 tot Nederland verenigend historisch feit te promoveren zou je kunnen zeggen dat de voltooiing van de politieke emancipatie van de Nederlandse katholieken daarvoor een betere kandidaat is. Minder sexy, minder hoogdravend, maar praktischer en met echte gevolgen want meer eenheid scheppend dan dat Plakkaat. Na eeuwen van discriminatie en achterstelling hadden katholieken door zich als katholieken te organiseren – naar het voorbeeld van antirevolutionairen en socialisten – de politieke positie verworven die hen nu de macht van het ministerpresidentschap gaf.

Klik hier voor het hele artikel.

Die kwezel van een Pence? Moeilijk voor te stellen.

Ik kan me moeilijk voorstellen dat die evangelische kwezel van een Mike Pence, slijmbal extraordinaire, verantwoordelijk zou zijn voor het opiniestuk in de NYT. Dat woord ‘lodestar’ lijkt me misleidend – de rest van het stuk is coherenter dan Pence in zijn pen heeft.

Ja, de man wil president worden en weet dat zijn beste kans is als Trump verdwijnt. Op eigen kracht zal hij er nooit komen. Maar waarom zou hij? Hij kan gewoon wachten totdat Trump door zijn hoeven zakt. Pence lijkt me niet iemand om risico te nemen.

Pompeo dan, zoals wordt gesuggereerd? Ik geloof er niets van. De schrijver zit niet zo hoog in de pikorde, denk ik. Van alle suggesties klinkt Dan Coates, de directeur veiligheid, me het meest realistisch in de oren. Hij was degene die sceptisch reageerde toen hij te horen kreeg dat Trupms buddy Poetin in Washington was uitgenodigd.

Ondertussen is Trump natuurlijk ziedend. Toch al eenzaam en alleen wordt hij nu ook van binnenuit bedreigd, zo lijkt het in elk geval.

De waanzin in het Witte Huis.

De betekenis van Bob Woodwards nieuwe boek is niet zozeer wat het zegt maar dat Woodward het zegt. We meenden al te weten dat in het Witte Huis een infantiele, impulsieve en vanwege zijn macht gevaarlijke narcist zit, goed voor permanente chaos. Woodward bevestigt dat beeld, voorlopig enkel in voorpublicaties, met zijn journalistiek gezag, nauwgezet gebruik van bronnen en saillante details. Op een perverse manier is het goed te horen dat niet politieke of persoonlijke afkeer ons tot die conclusie bracht, maar dat het echt zo is. Wat heet, het is nog veel erger.

De korte versie van het boek is het verslag in The Washington Post van Woodwards letterlijk waanzinnige telefoongesprek met de president. Trump zegt dat hij best wilde praten, niets wist van verzoeken daartoe, geeft anderen de schuld, erkent dat iemand het wél over had gehad, laat zich door Kellyanne Conway influisteren, vertelt zijn succesverhaal drie keer en meent dat het boek ‘niet accuraat’ kan zijn als het niet concludeert dat hij de grootse president aller tijden is. Elf minuten van chaotische conversatie, automatische leugens en verzinsels – hij lijkt niet anders te kunnen – en dwangmatige zelfbevrediging. Typisch Trump. Geen wonder dat chefstaf John Kelly, die dit de hele dag moet meemaken, het heeft over de ergste baan uit zijn leven.

De waanzin roept de vraag op hoe gevaarlijk Trump kan zijn. Kan hij een oorlog beginnen, een kernoorlog? We moeten vertrouwen op minister van Defensie Jim Mattis. Heeft hij, net als indertijd Nixons minister, opdracht gegeven dat serieuze orders via hem moeten lopen? Toen Trump vorig jaar de Syrische president Assad vermoord wilde zien, antwoordde Mattis dat hij de mogelijkheden zou bekijken. Hij hing op, schrijft Woodward, en zei tegen zijn assistent: ‘dat gaan we niet doen’.

Ontleen er niet te veel vertrouwen aan: Trump begon zijn economische oorlog met Iran tegen het advies van Mattis. Trump verscheurde de G-7 verklaring en alleen preventieve maatregelen van een angstige staf voorkwamen dat hij dat deed op NAVO-bijeenkomst. En dan nog zat iedereen met samengeknepen billen, niet wetend hoe of wanneer Trump zou ontploffen. Een paar dagen later verklaarde hij zijn liefde aan Poetin. De machtigste man van de wereld is een loose cannon.

The New York Times publiceerde woensdag een tamelijk onthutsend en tegelijk absurdistisch stuk van een anonieme regeringsfunctionaris die claimt met een groep getrouwen het schip recht te houden, ‘de interne oppositie’. Zij achten Trump incompetent, amoreel en zijn persoonlijkheid een president onwaardig. Ze blijven om een man te dwarsbomen ‘die schade toebrengt aan het land’.

Ik heb zo mijn twijfels over deze burgemeester-in-oorlogstijd-redenering, met een muisstille Republikeinse Partij die dit ook allemaal weet, maar neet als de auteur vrolijk de voordelen van Trump incasseert. Moet het ons geruststellen dat de interne oppositie via de krant laat weten dat ze de zaak onder controle hebben? Wat is dit voor bananenrepubliek?

Het is ook zeker niet zo al Trumps medewerkers dagelijks knarsetandend rondlopen. Er zijn mensen die hem gebruiken, zoals Stephen Miller, het kwade genius achter Trumps migratiebeleid, de handelskliek en een roedel ministers die uitverkoop houden in hun departement. Veiligheidsadviseur John Bolton wil regime change in Iran. Er zijn de voetenkussers zoals Kellyanne Conway, de rechtspraters zoals Sarah Huckabee Sanders.

Een direct gevolg van Woodwards boek is verder isolement van Trump. Maar je vraagt je af hoeveel weerstand zelfs deze narcist heeft. Wanneer knapt het wankele fysieke en psychische koord waarop Trump balanceert? Er gaat weinig goed de laatst tijd. Met de week is hij meer paranoïde over speciale aanklager Mueller, misschien ratelen de lijken in de kast. Heeft Trump een breekpunt?

Het algehele beeld van chaos en een man ‘unhinged’, zeg maar, op het randje van waanzin, zal de verkiezingen ongetwijfeld beïnvloeden. Het Huis zal wel Democratisch worden, de Senaat is veiliger voor de Republikeinen, maar in een perfect storm kan ook daar schade ontstaan. Veeg teken: in Texas kan Ted Cruz maar geen afstand nemen van zijn Democratisch opponent. Hij had Trump te hulp geroepen die overmoedig beloofde het grootst mogelijke stadion te vullen (100.000 plaatsen). Dat kon wel eens vervelend uitpakken.

Typerend genoeg concentreerden de Republikeinen zich op Trumps kwalificatie van minister van Justitie Jeff Sessions als een ‘domme zuiderling’. Half Washington vindt dat, maar Sessions’ Republikeinse oud-collega’s zagen vooral dat Trumps Newyorkse dédain stemmen zou kunnen kosten in het Republikeinse heartland. Zuidelijke senatoren buitelden over elkaar om te laten weten dat er met hun IQ niets mis was.

Zonder brisant materiaal van Mueller ligt een impeachment niet voor de hand. Als straks een Democratisch Congres Trump in een wetgevende dwangbuis stopt zal hij alleen maar wilder worden. Her en der wordt het 25ste amendement op de Amerikaanse grondwet afgestoft: wat te doen als een president niet in staat is zijn ambt te vervullen. Voordat we zover zijn, of voordat een impeachment zou kunnen plaats hebben, of voordat Trump termijn op is, zitten we met een gevaarlijk man in het Witte Huis. De auteur in The New York Times schrijft dat zijn groep hoopt de regering in de juiste richting te kunnen sturen ‘totdat het – op de een of andere manier – voorbij is’. Op de een of andere manier is dat weinig geruststellend.