Toen twaalf journalisten bij Charlie Hebdo door moslim terroristen werden doodgeschoten was de wereld ontzet. Terecht.

Als vijf journalisten worden vermoord in Annapolis door een binnenlandse terrorist, kijkt niemand daar werkelijk van op. Het wordt niet eens als terrorisme benoemd.

De terreur van de wapenbezitters en de gevolgen ervan hebben in de VS meer doden, aanzienlijk meer doden, opgeleverd dan welke vorm van moslim terrorisme dan ook. Toch kraait de psycho enkel over de dreiging van buitenlanders.

De gemiddelde Amerikaan is niet bang voor de moslimterroristen of M-13 bendeleden, maar voor doorgedraaide types die gemakkelijk kunnen beschikken over wapens. Inmiddels zijn we al weer vergeten hoe die idioot in Las Vegas 53 mensen doodschoot – en ook zijn we vergeten dat de psycho president toen beloftes deed aan die studenten in het Oval Office om er wat aan te doen.

De binnenlandse terreur gaat voort – het is goed in gedachten te houden wie ervoor verantwoordelijk is. Niet dat je je daar veiliger bij voelt.

Terecht is er rumoer ontstaan over de domme uitspraak van Tommy Wieringa over de aanslag op de Telegraaf. ‘Het werd tijd’, zei de schrijver. Veel domme mensen in de zaal, burgemeesters geloof ik, applaudiseerden.

Dit soort geneuzel moet stevig aangepakt worden, anders verlagen we ook het publieke debat in Nederland tot het niveau van de psycho en de haatzaaier.

Ik heb begrepen dat Wieringa de opvolger wordt van Bas Heijne als columnist en geweten van de NRC. Ik vond dat al meteen een rare keuze, maar goed, de man krijgt de kans zich te laten zien. Dit doet het ergste vermoeden.

Nog voordat hij is begonnen, heeft hij zichzelf gediskwalificeerd.

Nou, dat duurde niet lang. Justice Kennedy, de swing rechter tussen links en rechts gaat met pensioen en dat geeft Trump de gelegenheid een extra conservatieve rechter te benoemen.

Mitch McConnell zei dat het zijn ‘constitutional duty’ was om snel een nieuwe rechter benoemd te krijgen. Hij voelde niets van die plicht in februari 2016, zoals ik in een eerder blog beschreef.

By the way, de kansen dat de Democraten in november de senaat winnen, zijn direct flink afgenomen. Niets motiveert conservatieve zeloten meer dan een zetel in het Supreme Court.

Amerika zal voorgoed, nou ja, voor decennia, veranderd zijn als McConnell klaar is met zijn diepe, diepe geloof in de grondwet.

Het presidentschap van Donald Trump wordt door opgewonden tegenstanders wel eens een staatsgreep genoemd. Onzin natuurlijk, de echte staatsgreep vond plaats in februari 2016.

Laat me dat toelichten. Na de dood van opperrechter Scalia, droeg president Obama  Merrick Garland voor als rechter, zoals hij volgens de grondwet verplicht is.

De Republikeinse leider in de senaat, Mitch McConnell, pleegde toen de staatsgreep. Hij weigerde Garland überhaupt te horen, laat staan over zijn benoeming te stemmen. Het was in alle opzichten een schending van zijn grondwettelijke plicht, om over de ethisch politieke obstructie maar niet te spreken (daar hebben Republikeinen nooit moeite mee).

Die dag, die maand, verloren de Democraten de verkiezingen. De openstaande zetel maakte het Supreme Court inzet van de verkiezingen en nog helemaal los van de abominabele campagne van Clinton, was dat de reden voor een hoge opkomst van evangelische kiezers. Je kunt dat nooit bewijzen, maar ik denk dat ze niet op Trump gestemd hadden, iemand dat alles waar zij voor stonden met voeten trad, als er niet dat Supreme Court was geweest.

De uitkomst kennen we. Trump benoemde Gorsuch als rechter en gisteren hield deze rechter de moslim ban van Trump overeind en ondermijnde en passant het recht op abortus in Californië.

De staatsgreep betaalt zich dubbel en dwars af. Als ook maar één rechter van het Supreme Court doodgaat (de 83 jarige Ginsburg bijvoorbeeld) kan de psycho nog een rechter benoemen. En deze week leverde het direct succes op. Het Supreme Court weigerde diep te kijken naar gerrymandering (het bevoordelen van Republikeinen in diverse staten),  accepteerde de moslimban en sprak zich zojuist uit tegen vakbonden.

Het heette geen staatsgreep maar het was er wel een. McConnell is de schuldige, niet Trump.

Nee, ik denk niet dat het slim is als politieke types die een misselijke campagne voeren tegen immigranten en Hispanics gaan eten in Mexicaanse restaurants. Minister van Homeland Security, afgekafferd door de psycho voordat ze voor hem de kastanjes uit het vuur haalde waarna hij die weer teruggooide, werd het eten in een Mexicaans restaurant onmogelijk gemaakt. Stephen Miller, de mini-Steve Bannon die als kwade genius geldt van de provocatieve nonsens die Trump uitkraamt, ging een avondje Mexicaans. Wat denken deze mensen in vredesnaam? Nou ja, Miller die doet het opzettelijk, maar Nielsen?

Sarah Huckabee Sanders werd bediening geweigerd in een restaurant in een voorstad van Washington. Het argument is – voor sommigen – dat deze regering en dit Supreme Court het mogelijk heeft gemaakt dat bakkers hun diensten mogen weigeren aan een gay marriage. Lijkt me onzin. Weigeren te bedienen in een restaurant is een doodzonde, lijkt me. De Red Hen zou het niet moeten overleven.

Ik denk  dat we niet tot het niveau moeten zakken van deze politieke types en met hun haat meespelen. Ook mensen die er abjecte meningen op nahouden of abjecte politici vertegenwoordigen horen erbij in een volwassen democratie. Ze mogen eten waar ze willen zoals Amerikanen ervoor mogen kiezen om een hork als president te hebben.

Nog los daarvan is het dom. Het  levert niets op dan het verwijt – terecht – dat je niets anders doet dan de mensen die je bekritiseert. Robert de Niro en Samantha Bee speelden met hun vulgair taalgebruik en hun machteloze gekakel alleen maar de psycho in de kaart.

Domme woede levert niets op.

Interessant verhaal in de NYT vandaag over het verschil in reactie op politieke stellingnames van spelers in de NFL (American football) en de NBA (basketbal).

In beide sporten hebben zwarte spelers – werknemers – politieke boodschappen verkondigd. In de NFL door te knielen bij het volkslied, in de NBA in woord en T-shirt door leidende spelers in protest tegen geweld tegen zwarte burgers.

In het geval van de NFL heeft psycho Trump er een nummertje van gemaakt. De eigenaars van de teams zochten dekking, de spelers zijn uitgekafferd en geïsoleerd. Trump gebruikt het om zijn achterban op te juinen.

In het geval van de NBA lukte dat niet. Trump probeerde het wel maar spelers als LeBron James kon hij niet het zwijgen opleggen of onpopulair maken. Evenmin hebben de teams of de eigenaars zich door de bullebak laten afbluffen. Zoals dat gaat met etterbakken die luid blaffen als ze de kans krijgen: toen hij tegendruk voelde, hield Trump ermee op. Je hoort hem alleen over de NFL.

Allerlei mogelijke redenen: NFL heeft vier maal zoveel spelers, er staan er meer op het veld, het is groter. NBA is kleiner, overzichtelijker, de spelers zijn beter georganiseerd.

Ergens ligt hier een les opgesloten in hoe je een bullebak moet aanpakken.

Klik hier voor het verhaal.

Okay. Gefeliciteerd, arme Turken. Geen vrije pers, 16.000 mensen gevangen zonder proces, meer dan 100.000 ontslagen. Een autoritaire leider die democratie om de zeep helpt. Je zou denken dat mensen wat leren van de geschiedenis. Niet in Turkije.

Je hebt ervoor gekozen. Geniet ervan.

I really don’t care for Melania Trump,  do u?

Laten we de fictie nu begraven die in de echtgenote van de psycho een bewogen, intelligente en kritische vrouw zit opgesloten. Een eerste indicatie zou moeten zijn dat dit  soort mensen niet trouwt met de Donald Trumps van deze wereld. Er zijn slimmere manieren om een verblijfsvergunning of zelfs naturalisatie te krijgen.

Melania is deel van het Trump probleem en heeft niets dat ook maar de schijn van een oplossing biedt. Not that I care. Do u?

In zijn herinneringen aan acht jaar in de regering-Obama beschrijft Ben Rhodes wat de eerste keer hoorde dat hij meevloog met Airforce One. ‘The president is at ten minutes.’ ‘The president is at five minutes.’ ‘The president is here.’ Er werd geen naam genoemd, maar onmiskenbaar was dat Barack Obama die de trap op rende. Het is een mooi beeld om te laten zien dat er zoiets is als het ambt, een haast onpersoonlijk ding, en een persoon die het ambt tijdelijk vervult. Voor de instituties is er alleen de president, maakt niet uit wie.

Voor het ambt kun je en moet je respect hebben. In een wereld waarin instituties de kwaliteit van onze rechtsstaat en democratie bepalen is respect voor het instituut cruciaal. Met de persoon die het ambt vervult is dat niet gegarandeerd. Rhodes boek laat zien hoezeer het ambt als instituut aan waarde won met een persoon zo integer, intelligent en verziend als Barack Obama. Impliciet realiseer je je wat we hebben verloren nu hetzelfde ambt wordt vervuld door een persoon die je kan kwalificeren als hork, nitwit en narcist. Dat die hork er ook nog op uit is die instituties onderuit te halen, maakt het lezen van dit mooie boek een licht vervreemdende ervaring.

Rhodes heeft de hele Obama-periode meegemaakt. Hij begon als schrijver van toespraken, werd de communicatiebaas voor buitenlandse politiek maar bovenal werd hij een vertrouweling van Obama. Dat hele proces volgen is al fascinerend. Het is een zaak van hogere evenwichtskunst. Terwijl Obama ergens in zijn tweede termijn Rhodes benoemt als vriend, blijft het een professionele relatie, hoe diep de gevoelens van waardering ook werden. Als Rhodes advies gaf – en dat gebeurde steeds meer naarmate hij veteraan was – was het toch altijd ‘Sir’, hoe dicht ze ook bij elkaar stonden. Altijd was de president de eenzame beslisser, zoals toen Osama bin Laden kon worden uitgeschakeld. Rhodes laat ook goed zien met hoeveel zaken tegelijkertijd een president bezig is, en waarom betrouwbare en vertrouwde assistenten op een cruciaal terrein als buitenlandse politiek zo belangrijk zijn.

Ben Rhodes volgde een opleiding creative writing – goed voor menige grap van Fox News en critici die in de loop der jaren zagen hoe belangrijk zijn rol was geworden. Meer dan opleiding straalt zijn intelligentie door deze pagina’s en, ja, het is ook een uitzonderlijk goed geschreven boek, beter dan de meeste herinneringen aan een presidentschap. En stukken beter dan zo’n boek als Fire and Fury, een catalogus van roddels, gezien van buitenaf. Dit is een boek van binnenuit.

Mooi valt te volgen hoe Obama wint aan zelfvertrouwen, aan inzicht en aan vaardigheid. De man zat altijd goed in zijn vel, vond het niet nodig zichzelf te bewijzen of door middel van bombastische nonsens te laten zien dat hij meetelde. Ja, de man was cerebraal, een professor die graag alle kanten van een onderwerp bekeek voordat hij een weloverwogen beslissing nam. Niets mis mee, zou je zeggen anno 2018. Hij trok zich weinig aan van critici. Die vonden hem te traag, te bedachtzaam, maar als hij snel gehandeld had, zouden ze hem als ondoordacht en schietend uit de heup gevonden hebben. Goes is te zien hoe de dynamiek van politieke polarisatie werkt: geen daad is onverdacht, medestanders praten goed, tegenstanders zien nooit iets goeds. Eerlijk is eerlijk, onder Trump is dat niet anders.

Ook zichtbaar worden de successen van Obama op buitenlands gebied; dit boek gaat niet over de economische crisis of de permanente oorlog die de Republikeinen voerden tegen de eerste zwarte president – onder meer door de racistische birther-nonsens van Trump te tolereren. Obama maakte een einde aan de oorlog in Irak, hij sloeg een pad in van wapenbeheersing, denuclearisering. Hij weekte Amerika los van de obsessie met het Midden Oosten en de aanvechting om overal en altijd aanwezig te zijn. En passant stortte de Israelische premier Nathanyahu zich in Amerikaanse politiek door de Republikeinen te gebruiken voor zijn eigen doeleinden en in 2012 simpelweg campagne te voeren voor Mitt Romney.

Obama slaagde er niet alleen in om Nethanyahu’s poging te blokkeren om via de VS Iran aan te vallen maar zelfs, in zijn tweede termijn, een historische afspraak met het land te maken. De voorbereidingen daartoe, de tijdsduur, de complexiteit, het diplomatieke proces van maanden, jaren, tonen nog eens hoe roekeloos en onzinnig Trumps overhaaste top met Kim was. Hetzelfde geldt voor de opheffing van Amerika’s onzinnige isolement van Cuba. Rhodes beschrijft mooi hoe Obama bij de begrafenis van Mandela de hand schudde van Raoul Castro, tot ergernis van de Republikeinen. Kwestie van fatsoen, zei Obama, maar ook een erkenning dat wat apartheid betreft Cuba aan de goede kant stond en Amerika niet. Nee, hij kon de oorlog in Afghanistan niet beëindigen. Hij kon de schandvlek op Amerika’s blazoen, Guantanamo, niet wegpoetsen omdat het Congres te laf was actie te ondernemen. Hij kon de oorlog in Syrië niet voorkomen, al zorgde hij ervoor dat Amerika niet opnieuw in een hopeloze grondoorlog verzeilde. Zijn veel betreurde red line en daarna het verwijderen van tenminste een deel van de chemische wapens in Syrië hebben meer veranderd dan de paar bommetjes die Trump vorig jaar gooide.

Obama was zich bewust van de veranderende rol van Amerika. Na de economische crisis, na de desastreuze oorlog in Irak, was er verlies aan gezag. De opkomst van China was aanleiding voor de ‘pivot to Asia’ en het verreikende Trans Pacific Pact met twaalf landen rond de Stille Oceaan en onderkende dat Amerika nog steeds multilaterale verbanden nodig heeft om zijn belangen te behartigen. Iran. Cuba. Voor de Republikeinen, obstructie plegend op elk terrein en ook hier, waren het allemaal tekenen van zwakte.

‘Don’t do stupid things’ werd gebrandmerkt als Obama’s slogan. Gegeven de erfenis van de Bush-Cheney bende was dat niet het slechtste uitgangspunt. De regering-Trump erkende impliciet Obama’s successen door het onderuit halen ervan als belangrijkste doelstelling te nemen. Dat dit voor een belangrijk deel is gelukt dankt Trump aan een ruggegraatloze Republikeinse Partij en aan de inherente kwetsbaarheid van de internationale orde. ‘We’re America, bitch!’ schijnt nu de vlag te zijn waaronder de VS werkt. Wat het verder ook mag zijn, het is een mooie weergave van het gebrek aan beschaving dat nu in Washington heerst.

The World as it is laat mooi zien hoe belangrijk het instituut van het presidentschap is, maar nog meer hoe cruciaal het karakter van de persoon is die het ambt bekleedt. Of de instituties veilig zijn is een vraag die onder Barack Obama nooit opkwam. Dat we ons daar nu zorgen over maken, vertelt alles wat we over Donald Trump hoeven te weten. Dit boek laat zien hoe het ambt idealiter wordt uitgeoefend. Je hoeft het niet met alle beslissingen eens te zijn om je te realiseren dat het presidentschap van Barack Obama voorbeeldig was, dat het zowel zijn recente voorgangers als zijn opvolger te kijk zet. Amerika had geluk met een president van dergelijke kwaliteit. Het is haar ongeluk dat ze dat onvoldoende beseft.

‘What if we were wrong?’ was de eerlijke vraag die Obama zichzelf na de verkiezingen van 2016 stelde. Had hij te ver doorgeduwd? Voelden mensen zich veiliger als ze zich konden terugtrekken in hun eigen bubble? Rhodes probeert hem op te vrolijken. ‘Progress doesn’t move in a straight line’, zegt hij tegen Obama, die erkent dat de geschiedenis ‘zigs and zags’. ‘Wat als we het verkeerd hebben’ is een vraag die in de regering-Trump nooit wordt gesteld, sterker, die als hoogverraad beschouwd zou worden. Als de instituties overleven is het hopelijk wel een vraag die de Amerikaanse kiezer zich zal stellen. Maakt het wat uit wie het ambt vervult? Dat is misschien het enige heilzame wat we van de Trump-jaren kunnen overhouden: nou en of het er wat toe doet.

The World as it is. Inside the Obama White House door Ben Rhodes. Londen/New York, 2018.

Een columnist van de Financial Times merkte op dat de Trump persconferentie na afloop van de Kim top interessante kanten had. Dat wil zeggen, Trump lulde er lekker op los, maar, zag ze, hij was vol zelfvertrouwen en straalde iets uit dat zijn kiezers ongetwijfeld herkennen. Dit is geen man die ergens aan twijfelt, die wakker ligt van serieuze zaken (vast wel van kleine dingen die zijn superego aangaan), iemand die ook in een achtbaan persconferentie de media wist te bespelen. Hij ging zover als te erkennen dat hij het best fout kon hebben, maar dat hij dan wel iets zou bedenken om er onderuit te komen. Een fascinerende erkenning van zijn modus operandi en een die door zijn aanhang en door de Republikeinen met bewondering zal worden ontvangen.

Het was nou niet direct een John F. Kennedy vertoning, waar de jonge president met superieur gemak en superieure kennis de media en zijn gehoor imponeerde. Maar het was wel een vertoning die Trump versterkte, ik ben dat eens met de columniste. Het is dan ook zaak om de kracht van deze man, namelijk dit zelfverzekerd bullshitten, niet te onderschatten.