Niets verbaast meer. De psycho laat zich doodziek rond rijden in zijn tank, om te zwaaien naar supporters. Hij denkt dat dit kracht uitstraalt. Ondertussen werd, zoals een van de artsen terecht opmerkte, iedereen in die auto besmet. Dat was nog afgezien van de totale waanzin van zo’n vertoning. Biden noemde Trump dinsdag een clown. Zoals ik zei, dat beledigt echte clowns. Maar het is een circus.

De arts van Trump draait het verhaal af dat Trump wil laten horen. Het gaat zichzelf in de staart bijten. Een corona lijder kan natuurlijk niet terug naar het Witte Huis waar hij nog meer mensen zou blootstellen aan het virus dan hij al heeft gedaan. Het zou me verbazen als hij maandag weg mag.

Dat weten die lui rondom Trump ook. Waarom zetten ze hem en zichzelf dan op voor een nieuwe rond idioterie als naar huis gaan straks niet doorgaat? Elk verhaal over corona meldt ook dat de echte problemen vaak pas na een week ontstaan. Wat voor draai gaan ze maandag weer geven aan het feit dat hij niet weg kan?

Ondertussen wordt de psycho niet alleen steeds zieker maar ook steeds zenuwachtiger. In alle peilingen ligt Biden nu zo’n tien procent of meer voor, landelijk gezien. Dat is waarschijnlijk te veel van het goede, maar de kans op een totale blow out voor de Republikeinen neemt toe. Mooi.

De Trump-krant in Nederland, de Telegraaf, waarschuwt dat we geen grapjes mogen maken over Trump. Je wenst niemand corona toe, nee, natuurlijk niet. Maar een grootscheepse infectie van de Republikeinen is misschien wel het beste dat Amerika kon overkomen. Misschien nemen ze het nu eindelijk serieus, in plaats van de rest van het land onder te dompelen in ellende en zelf te doen of er niets aan de hand is.

Benieuwd waar hielenlikker Leon de Winter in de Trump-krant mee gaat komen. Zou hij het Trump verhaal dat hij een held is omdat hij zichzelf blootstelt aan het virus om het land te runnen keurig oplikken?

Het zou grappig zijn als het niet zo serieus was. Trumps arts slaagde erin een briefing te geven waarin andere doktoren dingen zeiden die wat hij zei ondermijnde. De chef staf hield later een off the record verhaal dat Trump vrijdag aanzienlijk slechter was dan gemeld, dat hij al aan de zuurstof had gelegen, en dat de komende 48 uur kritiek waren.

Niemand heeft enig idee wat de waarheid is. Dit Witte Huis is niet in staat om niet te liegen, het is een vaste gewoonte geworden. Voor Trump is ziekte een teken van zwakte, ondermijnt het zijn sterke, vitale man pose – de pose die hij uitdroeg tijdens het debat. De chef staf haalde zich dan ook de woede van de psycho op de hals. Hij wil positieve berichten, daarmee de verrassing en verwarring vergrotend als die onwaar blijken te zijn.

Dit Witte Huis schijnt ook totaal in paniek te zijn. Niemand weet hoever de besmetting reikt (we zien uit naar minister Barr en Rudolph Giuliani) maar opeens is blijkbaar ook alle structuur weggevallen. Dat klinkt bizar misschien, dat Trump structuur zou brengen, maar het eindeloos dienen van een persoon, door elke hoepel springen die hij ophoudt, geeft wel enige richting. Nu weten ze het even niet meer.

De onverantwoordelijkheid is intussen ongelooflijk. Hope Hicks, Trumps hulpje, was woensdag al positief getest en had klachten. Zij was met Trump teruggereisd na het debat, of wat daarvoor doorging. Ze ging in quarantaine. Trump ging gewoon door met het besmetten van anderen. Hij had zelfs een fund raiser in New Jersey, waar hij, schijnt het, mat overkwam. De gulle gevers kunnen een cadeautje terug tegemoet zien: besmet door de president.

Saturday Nite Live maakte korte metten met het vermeende dilemma dat je ineens medelijden of sympathie moest voelen voor de president. Ze lachten het letterlijk weg. Terecht. Het is gerechtigheid voor iemand die zich totaal incompetent – erger dan incompetent, malicieus – getoond heeft over de corona crisis. Zijn bijeenkomsten leidden al eerder tot besmettingen, zijn weigering om medisch advies serieus te nemen, ja zelfs te ontkennen, heeft letterlijk tienduizenden levens gekost. Zijn stupide familie weigerde zich in Cleveland aan de afspraken te houden om een mondkapje op te doen. Ze verdienen besmetting, allemaal.

Het is een probleem dat losstaat van het 25ste Amendement: wat moet je geloven van de informatie die dit Witte Huis geeft? De psycho kan bij wijze van spreken al een paar dagen dood zijn en dan nog liegen ze erover.

Het zal interessant worden of bewezen wordt dat de bijeenkomst – geen afstand, geen mondkapjes – om de nieuwe Supreme Court voordracht aan te kondigen de superspreader bijeenkomst was. Hogere gerechtigheid voor het stelen van een SC zetel? Hoe dat zal uitpakken met een paar senatoren die zich hebben laten besmetten, blijft onzeker. Ze kunnen, zolang ze niet vreselijk ziek zijn, via Zoom aan de hoorzitting meedoen. Kunnen ze ook stemmen op afstand?

Moscow Mitch McConnell heeft elke activiteit voor de senaat voor twee weken stopgezet (wat ook betekent dat er geen nieuwe steunregeling komt voor de verkiezingen) maar de hoorzitting over Amy Coney Barrett zal wel doorgaan. Zegt hij.

Zoals ik eerder schreef zal de campagne gewoon doorgaan zolang Trump niet dood is. Daarna wordt alles vloeibaar. Op dit moment lijkt het er niet op dat een Democratische overwinning in gevaar komt doordat Trump zijn verdiende loon krijgt. Het probleem voor Biden is dat de campagne de meest bijtende commercials zal moeten laten vallen. Je schopt niet tegen iemand die al op de grond ligt. Nou ja, Trump zou dat wel doen maar daar is Biden te netjes voor. Het kan hem de verkiezingen kosten.

Democraten moeten er met gestrekt been ingaan. Er is geen sympathie voor Trump in de vorm dat hij daar extra stemmen mee zal winnen. Het is wel nodig zijn wanregime te beëindigen en met zo duidelijk mogelijke cijfers zodat de anti-democratische afdeling van de Republikeinen de uitslag niet in twijfel kan trekken.

Morgen in de Standaard

In het Trump-tijdperk is weinig meer ongepast, maar voordat mensen die de man een rampzalig president vinden stiekem juichen bij het nieuws van Trumps corona infectie, doen ze er goed aan de scenario’s te overzien van deze ontwikkeling, 32 dagen voor de verkiezingen. Het leidt tot ietwat morbide overpeinzingen, zoals de vaststelling dat Trumps verscheiden – als het zover komt – voor de Democraten wel eens slecht uitpakken.

We kunnen uiteraard niet voorzien hoe ziek Trump gaat worden, maar mocht hij niet in staat zijn te regeren dan kan hij, volgens het 25ste Amendement op de grondwet zijn bevoegdheden tijdelijk overdragen aan vicepresident Mike Pence, die wordt dan acting president. Dat deed president Reagan in 1985 toen hij wegens een darmoperatie onder volledige narcose werd gebracht. Mocht Trump zo ziek zijn dat hij niet meer kan regeren maar zijn macht niet heeft overgedragen, dan gaat de presidentiële macht automatisch over op Pence. Gaat Trump dood, dan wordt Pence president. Om het verhaal volledig te maken: mochten zowel Trump als Pence uitgeschakeld raken, dan gaat het presidentschap naar de Speaker van het Huis van Afgevaardigden, de Democrate Nancy Pelosi. Die gedachte zal Republikeinen slapeloze nachten bezorgen.

Als Trump dood zou gaan voor 3 november kan de Republikeinse Partij iemand voordragen als kandidaat. Het zou vreemd zijn als dat niet de dan zittende president, Mike Pence, zou zijn. De stembiljetten zijn al gedrukt, er is zelfs al gestemd en Pence staat daarop. Mocht Pence op 3 november winnen, dan is het onwaarschijnlijk dat de Republikeinse kiesmannen hem zullen laten vallen voor een andere Republikein, al hebben ze theoretisch die mogelijkheid. Mocht Trump-Pence verliezen dan maakt het natuurlijk niet meer uit.

De campagne van Trump ligt voor minstens veertien dagen stil. Hij zal geen massa bijeenkomsten kunnen houden – voor mensen zonder mondkapjes – zoals hij graag doet. Hoewel Het Witte Huis ongetwijfeld zal suggereren dat campagne voeren nu ongepast is, zal niemand zich daar wat van aantrekken. Democraten niet omdat ze weinig coulance hebben met deze Republikeinse Partij, Republikeinen niet omdat ze de senaat willen behouden. Het debat van 15 oktober lijkt van de baan, wat gegeven de ervaring van het eerste debat, de onaangename confrontatie van twee bejaarden, voor menigeen een opluchting zal zijn, zelfs voor veel Republikeinen.

Waarom kan dit allemaal heel slecht uitpakken voor de Democraten? Dat heeft alles met Mike Pence te maken. Pence, een voormalig gouverneur van Indiana, heeft zich een loyaal Trump supporter getoond. Hij is een evangelische christen, zo streng in de leer dat hij niet dineert met een vrouw die niet de zijne is. Die achtergrond was de reden dat hij in 2016 werd gekozen door Trump. Pence heeft zich de afgelopen vier jaar vaak moeten verbijten als Trump weer eens over schreef ging, maar hij deed dat manmoedig, volgens sommigen al te loyaal.

Pence is, kortom, een betrouwbare, traditionele conservatief, iemand die, net als de hele Republikeinse Partij, de president onder alle omstandigheden gesteund heeft. Maar veel kiezers in het midden die onder geen voorwaarde meer op Trump zouden stemmen, en veel never Trumpers, Republikeinen die Trump verwerpen, zouden zonder moeite op Pence stemmen. Het zou een buitenkansje zijn om de Republikeinse Partij te redden van Trumpisme en weer in normaal conservatief vaarwater te krijgen.

Daar zit het grote gevaar voor de Democraten, die zich vooral geprofileerd hebben als het alternatief voor een president zonder moreel kompas. Alles beter dan Trump! Joe Biden, een degelijke, beschaafde man ver over zijn houdbaarheidsdatum, is daarvan het vleesgeworden bewijs. De 77-jarige Biden is lang niet zo scherp meer als hij ooit was (doordat Trump maar bleef doorrazen afgelopen dinsdag was minder zichtbaar dat Biden weinig te bieden had, ook al had hij geen senior citizen momenten). Hij leidt een partij die veel jonger en veel progressiever is dan hijzelf. Anders gezegd, de Democraten kozen voor Biden niet uit liefde maar uit opportunisme, als beste troef tegen de vulgaire president. Op het moment dat de keuze niet Biden-Trump is maar Biden-Pence ziet alles er ineens heel anders uit.

Dan zitten de Democraten met een kandidaat die weliswaar empathisch en sympathiek is maar geen enthousiasme losmaakt. En een alleszins redelijke tegenstander. Onder die omstandigheden stijgen de kansen dat de Republikeinen het Witte Huis behouden met Mike Pence, met wie ze heel goed mee kunnen leven. Republikeinen zijn dol op de macht en zullen deze buitenkans aangrijpen om die macht te behouden. Alles draait om de opkomst op 3 november. Ook zonder Trump kan Mike Pence diens achterban motiveren en opjuinen: stem alsof je op Donald Trump stemt! Tegelijkertijd stelt hij de anti-Trump mensen gerust. En dan houden we nog niet eens rekening met de sympathie-factor mocht Trump overlijden. Stel u voor: een staatsbegrafenis op, pak weg, 2 november.

De Democraten hebben dan de taak om duidelijk te maken dat Pence een verlengstuk is van Donald Trump, dat een keuze voor hem een keuze zou zijn voor voortzetting van vier jaar Trump. Kan Biden iedereen naar de stembus krijgen als Donald Trump niet de inzet is maar Mike Pence? Genoeg reden voor zorgen. En ook reden om met extra aandacht te kijken naar het debat tussen de vicepresidentskandidaten dat gepland staat voor woensdag 7 oktober. Aan Kamala Harris de taak om duidelijk te maken dat Mike Pence niet meer is dan een acoliet van Donald Trump en dat zij wel degelijk de toekomst van de Democraten belichaamt (te meer als zou blijken dat Trump bij het debat ook Biden heeft geïnfecteerd).

Veel zal natuurlijk afhangen van hoe Trumps corona zich ontwikkelt. Als hij alleen maar positief testte maar niet ziek wordt of niet ernstig ziek, dan verandert er weinig. Als hij erg ziek wordt, kan hij profiteren van de ervaring die de medische sector eerder dit jaar heeft opgedaan: zijn kansen om te overleven zijn groter dan wanneer hij in maart ziek was geworden. Mocht hij overlijden voor 3 november dan gaat al het bovenstaande spelen. Zeker is dat bij de belangrijkste presidentsverkiezingen ooit alles weer onzeker is.

Trump heeft positief getest voor corona. Gegeven zijn leeftijd en gewicht zit hij in de hoge risico groep. Over deze oktober verrassing hadden weinig mensen nagedacht.

Voordat u de champagne opentrekt en begint te juichen, dit is heel slecht nieuws. Als Trump voor de verkiezingen zou overlijden, wordt die kwezel van een Pence president en dan zullen veel halve Republikeinen en never Trumpers alsnog Republikeins kunnen stemmen.

Zij hebben een hekel aan Democraten, inclusief Biden. Om de macht te behouden zullen ze massaal achter Pence gaan staan.

De Democraten zullen dan een hoge prijs betalen voor de verheffing van de bejaarde Biden tot kandidaat. Hij spreekt niemand echt aan. Het is gemakkelijk hem te laten vallen als je hem alleen maar als middel zag om Trump kwijt te raken.

Laten we dus hopen dat Trump niet al te ziek wordt en het in elk geval volhoudt tot aan de verkiezingen. Dat is niet omdat we meeleven en meevoelen met die arme Trump maar omdat de wereld ermee gediend is dat hij op 3 november dik en dik verliest.

Ik denk dat we dinsdag zijn ontsnapt aan een mogelijke ramp voor democraten (met een kleine d). Donald Trump had een uitgelezen kans om een verhaal te houden dat mensen kon overhalen en zo af en toe wist hij zelfs serieuze argumenten aan te voeren. Hij stond tegenover een Joe Biden die tot ieders opluchting geen seniele momenten had maar verder, eerlijk gezegd, op geen enkele manier inspireerde.

Laat ik dat benadrukken voor ik het heb over Trumps harakiri. Biden is oud, zag er oud uit en hakkelde en praatte als iemand op leeftijd. Los van dat bood hij werkelijk niets dat inspireerde, dat het idee gaf dat er een inventief en interessant en vooral de samenleving herstellend beleid beloofde. Hij werkte zich door zijn talking points, kritiek op Trump, afstand nemen van Sanders (geholpen door Trumps absurde radicaal links praat), maar wat kunnen we verwachten volgend jaar? Een minimum aan beschaving, maar dat is niet genoeg om Amerika te redden.

Terug naar de steracteur. Trump deed zichzelf de das om. De wanvertoning, onpresidentieel zoals alles wat Trump doet het ambt besmeurt, liet Biden ontsnappen en stelde het geweten van iedereen die anti-Trump stemt in plaats van pro-iemand anders gerust. Op deze proleet kon je niet stemmen.

Het was politieke zelfmoord. Ik heb door niets op tegen maar het is geen verheffend spektakel. Trump was gewoon zichzelf. De man heeft geen discipline, geen geweten, geen vaardigheden behalve zich gedragen als een Newyorkse onroerend goed boer, erop uit zijn aannemers en onderaannemers te verneuken. Hij kan niet anders dan wat hij dinsdag liet zien.

Ondertussen krabde hij aan de Amerikaanse onderbuik door zijn stupide weigering om white supremacy te veroordelen. Ik had de indruk dat hij geen idee had wat Proud Boys zijn, en ik denk dat hij ‘stand down’ bedoelde toen hij ‘stand by’ zei, maar dat doet niet veel toe. Het past in een patroon van het opjuinen van achterbannen die racistisch zijn, Charlottesville was een mooi voorbeeld. Trump is een racist. Biden zei het expliciet en kon dat zeggen omdat Trump hem de opening gaf.

Door blank geweld te tolereren en te koppelen aan de ondermijning van de geloofwaardigheid van democratische verkiezingen, schept Trump het klimaat voor de chaos en wie weet wat voor mogelijkheden in november. Hij weet dat hij gaat verliezen, zijn enige hoop is zoveel mogelijk twijfel, chaos, rommel, destructie te veroorzaken. Hij kan dat en doet dat omdat hij geen greintje respect voor een democratisch grondwettelijk systeem heeft. Hij gebruikt het, misbruikt het en gooit het weg als het niet meer van pas komt.

We ontsnapten aan een mogelijke Trump die de verkiezingen nog krap konden maken. Trump is een ramp voor Amerika maar het had veel erger kunnen zijn als hij werkelijk enige vorm van stabiele genialiteit had gehad. Nu zitten we met een gebroken land en een potentieel rampzalige november en december (gratieverleningen, extra chaos, misbruik van het systeem) totdat Biden op 20 januari wordt geïnstalleerd. Het is misschien het gevaarlijkste moment in de Amerikaanse geschiedenis. De enige rem op zijn misdragingen, de Republikeinse Partij, heeft vier jaar lang zijn hielen gelikt. Het zou verrassend zijn als zij ineens normen en waarden ontdekken.

De arme Chris Wallace, een goede journalist (een van de weinige bij Fox) was het grootste slachtoffer van deze idiote avond. Hij kon de bully niet onder controle krijgen. Hij kan het zichzelf verwijten. Er was maar een manier om Trump te stoppen: het debat stopzetten. Wallace had moeten zeggen: mr president, ik heb nu verscheidene malen geprobeerd u aan de afspraken en de regels van fatsoen te houden. U weigert zich te gedragen. Ik beëindig nu dit debat.

In zekere zin is het gelukkig dat hij dat niet deed. Niet voor hem maar voor ons. Het gaf Trump de gelegenheid om zichzelf op te hangen. Zeker, een trainwreck, een shitshow, het slechtste debat ooit, maar een zegen voor het beschaafde deal van Amerika.

Ik kan u niet meer bieden dan vast te stellen dat de schreeuwpartij tussen twee bejaarde heren, van wie er een geen manieren heeft, onderstreept dat Amerika doodziek is. Wat moet je ermee?

Het beste dat je kunt hopen is dat mogelijke Trump stemmers in het midden zo beledigd zijn door deze vertoning dat ze alsnog niet stemmen of zelfs voor Biden kiezen. Biden had geen senior citizen momenten maar verder was het ook niet een inspirerend optreden.

Hij liet zich een paar keer uitlokken. Niet verstandig om de president een clown te noemen, al was het maar omdat het een belediging is voor professionele clowns.

Mijn inschatting is dat het debat, of wat daar in Trumpistan voor doorgaat, niets zal veranderen. Nou, ja aan het respect voor Chris Wallace, een gerespecteerd journalist die door de psycho in het Witte Huis pijnlijk werd weggezet. Valt nog niet mee, zo’n catfight leiden, niet Chris?

De psycho in het Witte Huis voert zijn campagne om de verkiezingen te ondermijnen op. Hij zal geen resultaat accepteren dat hem niet bevalt. Dat zegt hij althans. Maar het is vooral een manier om de campagne te beïnvloeden, met de optie om er straks heibel over te maken. Typische Trump strategie, kijken waar hij mee weg kan komen. Het zou mij niet verbazen als hij na een dikke nederlaag gewoon zegt: okay, ik ben weg. Was alleen maar om iedereen scherp te houden.

Ondertussen moet je zijn woorden als president serieus nemen en is de ondermijning van het systeem en de geloofwaardigheid van verkiezingen enorm. Het is nog nooit gebeurd dat een president weigerde een uitslag te accepteren, maar opnieuw, het punt is dat hij dat nu zegt, als aankondiging. In 1876 accepteerden de Democraten (toen de racisten) niet dat de verkiezing werd gestolen door de Republikeinen van Rutherford Hayes. Ze onderhandelden over het terugtrekken van noordelijke troepen in ruil voor het presidentschap. Republikeinen kregen de president, Democraten mochten zich uitleven in segregatie en lynching.

De pruttelende geluiden van een paar Republikeinen klinken des te ongeloofwaardiger in de week dat ze opnieuw een Supreme Court zetel hebben gestolen. Niemand noemt Trump bij naam, niemand verwijt hem schandelijke stemmingmakerij. Wie denkt dat deze lui in geval van een resultaat waarbij Biden met kleine winst de verkiezingen wint zich niet door Trump zullen laten meeslepen in een uitdaging van die uitslag, heb ik nog een prima vierdehands auto in de verkoop.

Het geeft maar aan hoe diep de VS gezakt is. Verkiezingen die minder over issues gaan dan over de vraag of de zittende president ooit zal vertrekken? Het is het scenario van je reinste bananenrepubliek. Een schande voor het land, een schande voor de Republikeinen. Maar zoals een van de late nite hosts zei: je kunt je alleen maar schamen als je een geweten hebt.

En zo stortte het ‘geweten’ van de senaat, Mitt Romney, zonder ceremonie neer. Hij blijkt ook gewoon een opportunist die de verleiding van een supreme court zetel niet kan weerstaan. Gaan de Democraten ergens wraak nemen? Reken er maar op. Niet dat daar iemand beter van wordt. Maar zo gaat het in derde wereldlanden.

Wat ik nog had nagelaten uit te schrijven, is dat Kamala Harris lid is van het Judiciary Committee van de senaat die een eventuele voordracht van Trump tijdens de hoorzittingen zal ondervragen. Harris blonk uit in die rol toen Kavenaugh werd ondervraagd.

Het levert een probleem op voor Moscow Mitch: als hij hoorzittingen organiseert voor de verkiezingen biedt hij een geweldig platform aan Harris. Het zou ook duidelijk maken dat vrouwenrechten, zoals het recht om te beschikken over je eigen lichaam, bedreigd worden.

Als ik erop zou moeten gokken zou ik zeggen dat we voor de verkiezingen geen hoorzittingen krijgen. Trump zal wel iemand voordragen, over haar zal gedebatteerd worden maar, vermoed ik, niet in de commissie zelf. Te veel risico.

In elk geval zal Harris in het debat met de evangelische kwezel Mike Pence haar punten kunnen maken. Zelden zal er een grotere tegenstelling te zien zijn geweest. Ik verheug me er nu al op – meer dan op het bejaardendebat.

Interessant genoeg lijkt Donald Trump bij de vacature van Ruth Bader Ginsburg een optie te negeren die de verkiezingen meer op scherp kan zetten dan wat dan ook. Die optie gaat uit van de volstrekt egocentrische houding van de president en veronderstelt dat het hem, eerlijk gezegd, geen donder uitmaakt wie er rechter wordt, als hij maar wordt herkozen. Ik denk dat dat in zijn hart is wat hij denkt, of beter voelt, want je moet hem niet teveel denkkracht toeschrijven.

Die optie is, meegaan met de Democraten, en zeggen dat de volgende president de vacature moet vervullen. Hij zou het kunnen presenteren als een daad van staatsmanschap, voorkomen dat het land hopeloos verdeeld raakt. Iedereen zou met zijn ogen rollen maar het zou de zaak op scherp zetten: conservatieve kiezers, kom naar de stembus of raak je rechter kwijt. Stem op mij dan krijg je je rechter, stem niet dan ben je haar kwijt. Het is misschien niet zoveel anders dan nu iemand voordragen maar dat heeft het risico dat die vrouw een doelwit wordt, gemakkelijker te demoniseren.

Het is een apres-moi-le-deluge houding die hem op zich zou passen. Want natuurlijk heeft Trump niets met de bijbel, met evangelische christenen, niets met pro-life. Hij is meer een Jerry Falwell type, iemand zonder moreel kompas, een schuinsmarcheerder die min of meer per ongeluk op een plaats van macht terecht is gekomen en die graag wil behouden.

Zou het iets veranderen aan de opkomst en/of het stemgedrag op 3 november? Ik weet het niet maar ik zou het als ik Trumps adviseur was wel durven aan te raden, in een roekeloze maar potentieel lucratieve alles of niets deal.

En beter nog voor deze president die alleen maar kan liegen en zijn Republikeinen die alleen maar meelopen: hij zou na verlies in de verkiezingen gewoon zijn woord kunnen breken en toch iemand voordragen. Moscow Mitch zou ervoor zorgen dat die vrouw benoemd zou worden. Het risico dan is dat er toch een paar Republikeinse senatoren zijn die dat te ver gaat, die ineens ontdekken dat ze toch een geweten hebben.

Misschien zie ik de valkuilen niet maar waarschijnlijker is dat Trump gewoon niet in staat is om deze weg te bewandelen. Er is een vacature, hij zal hem vervullen. Als het de Democraten ziedend maakt, en dat doet het, spreekt het hem onmiddellijk aan.

Ik geef toe dat de meest waarschijnlijke optie gewoon is dat Trump zijn zin doordrijft en een superconservatieve vrouw benoemt en dat meerderheidsleider Mitch McConnell die in stemming brengt en dat zij voor het einde van het jaar benoemd wordt. De gevolgen zullen dramatisch zijn voor het land, maar dat is niet iets waar beide heren mee zitten.

De oktoberverrassing komt vroeg dit jaar. De dood van Ruth Bader Ginsburg maakt nog eens extra duidelijk hoe belangrijk de verkiezingen van 3 november zijn. Niemand moet verrast zijn dat Mitch McConnell, de baas van de Republikeinse meerderheid, zal proberen er een opvolger door te duwen zolang Trump president is en zolang hij die meerderheid houdt. Natuurlijk zal deze machtspoliticus pur sang zich niet laten weerhouden door de stellingname in 2016 dat je zo dicht voor de verkiezingen dit niet moet doen. Toen gebruikte hij dat argument bij het overlijden van rechter Scalia en blokkeerde de voordracht van een rechter door president Obama. De kiezers moesten maar beslissen vond hij, geheel in strijd met de grondwet. Trump kon in 2017 een conservatief benoemen op de gestolen zetel.

En zo staat het Supreme Court ook in 2020 opnieuw op de agenda bij de presidentsverkiezingen. Eigenlijk staat het Hof daar altijd op omdat het benoemen van rechters aan de president toevalt en er altijd wel een vacature ontstaat, maar zo’n sterfgeval vlak voor de verkiezingen maakt het heel acuut en heel concreet.

Het Supreme Court, negen voor het leven benoemde rechters, neemt in het Amerikaanse politieke systeem een cruciale plaats in. Het Hof toetst alle wetgeving en uitspraken van rechters op lagere niveaus aan de grondwet. Omdat veel omstreden onderwerpen bij de rechters terecht komen omdat de politici er hun handen niet aan willen branden – denk aan abortus, het homohuwelijk en in het verleden de rassensegratie – is het vaak aan de rechters om daarover te beslissen. Het meest opzichtig nog wel in 2000 toen het Supreme Court de verkiezingen besliste, of in elk geval het stemmen tellen beëindigde.

Het Supreme Court was verantwoordelijk voor de belangrijkste wijzigingen in het dagelijks leven van Amerika. In 2010 besliste het Hof dat ondernemingen een recht op vrije meningsuiting hebben en geld kunnen besteden in verkiezingscampagnes (Citizens United v. FEC) waardoor het grote geld vrij baan kreeg. In 2013 stelde het vast dat een bepaling in de Voting Rights Act van 1965 die zuidelijke staten met een geschiedenis van racisme verhinderde restrictieve regels op te stellen ‘niet meer nodig was’ (Shelby County v. Holder). Het gevolg was een stortvloed aan staatswetgeving in door Republikeinen geleide staten die het moeilijk of onmogelijk maakte te stemmen.

Sinds Roe v. Wade, de beslissing in 1973 die abortus legaliseerde zijn conservatieve activisten bezig geweest om die uitspraak terug te draaien. Voor veel kiezers is het standpunt van een politicus over abortus de enige reden om voor of tegen iemand te stemmen.

Geen wonder dat het recht om nieuwe rechters voor te dragen – de senaat moet hen goedkeuren, vandaar de macht van senator McConnell – zo belangrijk geacht wordt. Op dit moment zitten er vijf rechters die als conservatief gelden en met Ginsburg vier die je progressief zou kunnen noemen. Vervang Ginsburg door een conservatief en die meerderheid wordt wel erg groot. Overigens is het nooit zeker dat rechters ook doen wat de presidenten die hen benoemden zouden willen. Opperrechter John Roberts heeft de afgelopen twee jaar laten zien dat hij soms bereid is mee te stemmen met de progressieven.

De dood van Ginsburg maakt dit allemaal acuut. Het is speculeren hoe dit zich zal ontwikkelen, zeker is dat het invloed zal hebben op 3 november. Mogelijk zullen evangelische kiezers die dreigden af te dwalen van een president die al hun normen en waarden met voeten treedt, nu toch keurig in de pas lopen. Mogelijk zullen Democratische stemmers een tandje bijzetten om te zorgen dat Trump verdwijnt. Dat is Trumps dilemma: hij kan de keuze aanscherpen door een concreet iemand voor te dragen maar daarmee loopt hij ook het risico dat hij de oppositie een doelwit geeft.

Het leidt geen twijfel dat de Republikeinen een benoeming erdoor kunnen drukken. Ze hebben al eerder een zetel gestolen en hadden daar geen gewetensproblemen mee, tot 4 januari hebben ze 53 van de 100 zetels. Een benoeming en goedkeuring na een verlies van Donald Trump zal echter zo omstreden blijken dat mogelijk zelfs deze Republikeinen daarvoor terugschrikken. Twee vrouwen, Lisa Murkowski van Alaska en Susan Collins van Maine, hebben al gezegd dat ze niet voor de verkiezingen voor een benoeming zullen stemmen (ze houden de optie open dat later wel te doen). Collins wacht dit jaar een moeilijke verkiezingsstrijd (senatoren zitten voor zes jaar, iedere twee jaar gaat een derde deel naar de kiezers) en dit zou voor haar wel eens de genadeklap kunnen zijn. Senator Lyndsey Graham van South Carolina, ook verwikkeld in een moeilijke verkiezing, heeft vier jaar geleden gezegd dat hij een benoeming zo dicht bij de verkiezingsdatum niet zou accepteren, maar inmiddels is de onbetrouwbare Graham beste vriendjes met Trump. Hij is niet geloofwaardig. De vraag is of de Republikeinen zelf wel met een meerderheid kunnen komen en hoeveel senatoren bereid zijn McConnell te dwarsbomen. En ex-presidentskandidaat senator Mitt Romney van Utah heeft zich ontwikkeld tot geweten van de Republikeinen.

Het grootste probleem voor Amerika is van een heel andere orde. Het Supreme Court is al aanzienlijk conservatiever dan de overgrote meerderheid van de Amerikanen, als ze nog veel verder afdwalen dreigen ze hun geloofwaardigheid te verliezen. Dat is iets wat John Roberts wakker houdt. Als opperrechter ziet hij het als zijn taak het Hof ingebed te houden in de Amerikaanse samenleving. Maar als er nog maar drie rechters over zijn die op het gebied van abortus, wapenwetgeving, immigratie en gezondheidszorg de meerderheid van de Amerikanen vertegenwoordigen, dan staat Roberts voor een zware taak.

Hoe je het ook wendt of keert, de dood van Ginsburg, die de laatste decennia immens populair was bij niet-conservatieven, introduceert een extra onzeker element in de verkiezingsstrijd. Op het eerste gezicht lijkt Trump daar het meest van te profiteren en hij zal ongetwijfeld vol op het orgel gaan om het belang van de rechters te onderstrepen. Bij de Democraten zal vooral Kamala Harris zich laten horen. Een vrouw van kleur die haar zorgen uitspreekt over een Trump kandidaat zal een breed gehoor vinden. Er stond al veel op het spel op 3 november, het wordt alleen maar meer.