Trump probeert het maar weer een keer. Hij rijdt zijn anti-Mueller karretje nog maar eens uit, kijkend hoever hij komt. Kan hij de speciale onderzoeker ontslaan zonder dat hij in de problemen komt (andere problemen dan zijn Russia-filie).

De tekenen zijn niet helemaal geruststellend. Republikeinen tonen zich, als altijd, personen zonder enige ruggengraat. De meesten doen er het zwijgen toe, een paar spreken zich uit en waarschuwen de psycho.

Trumps klacht houdt onder meer in dat de onderzoekers van Mueller allemaal Democraten zijn. Dat is onzin. Wel liet onderzoek van de Washington Post zien dat een flink aantal van hen geregistreerd staan als Democraat in het kiesstelsel. Dat betekent niet meer dan dat ze in Democratische voorverkiezingen mogen stemmen. Gelukkig betekent een registratie niet dat je niet onpartijdig zou kunnen zijn. In dat geval waren er geen mensen meer over die onderzoek konden doen.

Tja, het is een probleem. De meeste verstandige, onafhankelijke onderzoekers zijn geen Republikein, dat is wel duidelijk. Het ligt ook voor de hand gegeven de aard van de Republikeinse Partij. Daar wil je niet bij horen. En ervaren onderzoekers van de financiële wereld en ondernemingen zijn daar wat moeilijker te vinden. Het is hetzelfde verhaal als met de vermeende linksheid van journalisten. Als je vak is om zaken uit te zoeken en kritisch te zijn, dan zal je politiek gezien sneller op de linkervleugel uitkomen, bij een redelijk kritisch medium, dan op rechts bij de actiekrant.

Gaat hij Mueller ontslaan? Nog niet, schat ik zo, maar naarmate het onderzoek dichter in de buurt komt wordt de verleiding groter. Het lijkt erop dat Trump zichzelf heeft wijsgemaakt dat hij vooral meer zichzelf moet zijn om echt succes te boeken. Dat hij al die valse psycho aanbidders uit zijn regering moet wegwerken en dat hij dat nu ongestraft kan doen. Het is zelfbedrog maar dat is waar de narcist op leeft, dus het zal nog wel even doorgaan.

De Telegraaf, actiekrant als altijd, heeft dezer dagen een doelwit: Alexander Pechtold.

De voorman van D66 is natuurlijk aantrekkelijk als schop object. Het kabinet dat hij in elkaar zette zonder er in te gaan zitten, is nou niet direct lekker begonnen (dividendbelasting cadeautje voor de rijken). Dat ze zichzelf in het pak genaaid hebben met kroonjuwelen die al tien jaar geleden bij het grof vuil waren gezet, oogt evenmin erg lekker.

Pechtold zou in zijn privé leven van alles meemaken waardoor hij liever in de schaduw in de Kamer blijft, terwijl het toch zijn grote ambitie was om na de zeperd als minister in Balkenende IV te laten zien dat hij echt kan besturen.

Hij is ook kwetsbaar met die appartementenzaak. Wat je er ook van mag vinden, klein buur of grootscheepse corruptie, de manier waarop Pechtold het heeft gedaan is, laten we er niet omheen draaien, stupide. Openheid, was dat niet iets van D66? Nu gaat het al, in de woorden van de oude haatzaaier (bedreigd in zijn bestaan door een nieuwe haatzaaier) over een penthouse. Reken er maar op dat de Telegraaf en de Telegraaf omroep WNL er lekker over zullen doorgaan.

Pechtolds gepruttel over Baudet lijkt een slappe herhalingsoefening na het jaren lang gezeur over Wilders. Pechtold luisterde nooit naar mensen die adviseerden dat het na een jaartje Wilders-afzeiken wel genoeg was. Nu gaat hij in de herhaling met Baudet.

Pechtold lijkt op weg naar zijn eerste dikke nederlaag als partijleider. Niet zo verwonderlijk na de successen van vier jaar geleden (in Amsterdam dik onverdiend, maar een succes was het). Het zal hem ingepeperd worden. Zou mij niet verbazen als hij over een jaar vertrokken is.

Dan zal blijken dat de opvolging nog niet geregeld is. Jan Paternotte staat te trappelen. Pechtold wilde hem al twee verkiezingen geleden naar Den Haag halen, maar toen protesteerde Amsterdam dat een net gekozen raadslid zomaar vertrok. Nu heeft Paternotte in Amsterdam D66 een overwinning gebracht, een slappe termijn en nu een verlies. Hij lijkt nog niet klaar voor de hoofdrol in Den Haag. Wie dan wel? Kees Verhoeven zit ook al jaren in de aanval. Punt is dat Pechtold door alles zelf te doen weinig mensen naast zich heeft ontwikkeld die het stokje kunnen overnemen.

D66 blijft een kwetsbare, opportunistische partij zonder diepe wortels in de samenleving.

Het schijnt (volgens de Washington Post vanochtend) dat veiligheidsadviseur Herbert McMaster aan de dijk is gezet. Op zich geen verrassing. Het was bekend dat Trump hem een breedsprakige oude zeur vond en beter kan opschieten met de chefstaf van de Veiligheidsraad, Keith Kellog. Die reist veel met de president en kan goed met hem opschieten en Trump vindt hem ‘funny’. Allemaal belangrijke zaken aan het hof van de psycho.

Dat McMaster zou vertrekken lag voor de hand nu Pompeo minister is geworden (overigens zou Pompeo best veiligheidsadviseur kunnen zijn, maar misschien hecht hij meer aan zichtbaarheid). Eerder deze week werd bekend dat John Bolton een bezoek aan het Witte Huis had gebracht.

Bolton was een van de leidende neoconservatieven die kleine Bush in Amerika’s meest desastreuze buitenlandse politiek avontuur stortten. Hij sloeg graag wild om zich heen. Bolton was geöpinieerd en nogal sturend. Dat zijn niet de kwaliteiten die je in een veiligheidsadviseur zoekt. Die moet de verschillende participanten in de buitenlandse politiek aan elkaar knopen, beleidsvoorstellen in beleid omzetten en een min of meer neutrale tussenpersoon zijn. Allemaal kwaliteiten die Bolton niet heeft.

Succesvolle veiligheidsadviseurs waren McGeorge Bundy onder Kennedy en Johnson, en Henry Kissinger onder Nixon. Brent Scowcroft is het voorbeeld van de ideale adviseur, hij deed dat onder Ford (toen hij de schade die de te zichtbare Kissinger achterliet repareerde) en onder oude Bush. Reagan versleet vijf man op die post, de adviseurs van Clinton en Obama waren lang niet zo zichtbaar. Kleine Bush maakte de fout om een te weinig daadkrachtig persoon erneer te zetten. In zijn eerste termijn kon Condoleezza Rice slechts toekijken hoe bendeleider Cheney en minister Rumsfeld domineerden.

Wat zou Bolton betekenen? Een meer agressieve buitenlandse politiek, al weet ik niet wat dat in de praktijk voor gevolgen zou hebben. Iran en Noord-Korea zullen speerpunten worden. Trumps slechtste instincten zullen niet getemperd worden, sterker, ze kunnen door een ideoloog als Bolton (en Pompeo) gebruikt worden.

Ik zou zeggen: veiligheidsgordels aan, Trump gaat nu pas los.

Blijkbaar was John Bolton, een van de architecten en nog steeds een verdediger van de desastreuze oorlog in Irak, vorige week op bezoek in het Witte Huis.

Speculatie is dat hij Herbert McMasters, de huidige veiligheidsadviseur, zou gaan vervangen.

Hoewel veiligheidsadviseurs alleen, u raadt het, een adviserende rol hebben, zou dat een aanzienlijke verharding en dumbing down betekenen van het advies dat Trump krijgt.

Niet dat hij daarnaar luistert, maar met Pompeo zit de anti-Iranafdeling achter het stuur. Een volgende oorlog ligt in het verschiet.

De zielepoot in het Witte Huis heeft een reden bedacht waarom de Republikeinse kandidaat in Pennsylvania heeft verloren: Conor Lamb, de Democraat, vertegenwoordigde een Trump agenda. De Republikein, wiens naam voorgoed verloren zal zijn in de geschiedenisboeken, was een waardeloze kandidaat. Het weer was slecht/goed.

Enfin, doe maar wat. Alles behalve de echte reden: anti-Trump sentiment zorgde voor een mooie turnout van anti-Trump kiezers. De maniakale nonsens die Trump zaterdag anderhalf uur lang uitsloeg op wat doorging voor een campagne bijeenkomst maar meer weghad van een zelfhelp therapeutische sessie voor de psycho, gaf waarschijnlijk de doorslag.

Misschien weerhoudt het de Democraten ervan om naar links overboord te gaan.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Rex Tillerson, bungelde al maanden. President Trump heeft nu eindelijk het koord doorgesneden en hem ontslagen. Tillerson werd vorige week tijdens een bezoek aan Afrika gebeld door Trump dat hij met de Noordkoreaanse president Kim Jong-un aan tafel gaat zitten. De minister had al lang onderhandelingen bepleit, tot schijnbare ergernis van Trump, maar werd bij dit besluit niet geraadpleegd. Trump had al besloten.

Nu er diplomatiek wat moet gebeuren was het onvermijdelijk dat een minister die het vertrouwen van zijn baas ontbeerde en binnen zijn eigen departement te boek stond als ineffectief en erger. Meer dan honderd carrière diplomaten verlieten de dienst, een groot aantal belangrijke posities is niet ingevuld. Dat geldt bijvoorbeeld voor de ambassadeur naar Zuid-Korea, een post waarvoor de kandidaat, een academicus die waarschuwde voor militaire actie, op het laatste moment werd gedumpt. Er is weinig deskundigheid over Noord-Korea in het State Department.

Het ontslag van Tillerson stond al maanden in de sterren. Dit najaar noemde de minister zijn baas een f**cking moron, een godvergeten idioot – een van Tillersons meer correcte observaties – waarna Trump hem uitdaagde tot een IQ test. Na Trumps vergoelijking van antisemitische demonstranten in Charlottesville weigerde Tillerson de president te verdedigen. De minister nam echter niet vrijwillig ontslag en Trump leek moeite te hebben zichzelf op te werken tot een ‘you’re fired’ positie. Ondertussen had iedereen die met Tillerson te maken had zich af te vragen waarom de president iemand stuurde in wie hij geen vertrouwen had.

Tillersons opvolger, Mike Pompeo, heeft in elk geval als directeur van de CIA kennis van wat de Amerikaanse inlichtingendiensten weten van Kim en zijn land. Pompeo heeft tot nu toe ook een redelijke relatie onderhouden met Donald Trump. Of hij daarmee het gezag heeft opgebouwd om de president in toom te houden in een diplomatiek steekspel waarin Trump niet vertrouwd kan worden, staat te bezien. Pompeo is meer een havik dan Tillerson, maar in deze regering maakt dat niet veel uit. Als directeur van de CIA wordt Pompeo opgevolgd door zijn onderdirecteur, Gina Haspel, de eerste vrouw op deze positie. Voor Pompeo’s opvolging werd eerst de nogal extreme senator Tom Cotton van Arkansas genoemd.

Omdat we weten dat Trumps veiligheidsadviseur Herbert McMaster ook op de wip zit, althans recentelijk door Trump onder vuur werd genomen, wordt het interessant de verhouding tussen beide heren te observeren. Aan het herstel van enig vertrouwen van de diplomatieke dienst zal Pompeo een dagtaak hebben en hij heeft ook meer op zijn bordje dan alleen Noord-Korea. Zitten McMasters en Pompeo op één lijn en kan Pompeo zijn goede relatie met Trump overeind houden nu hij niet dagelijks de ‘intelligence briefing’ doet?

Tillerson was geen havik, Pompeo is dat wel. Pompeo heeft zich herhaaldelijk uitgesproken voor hardere actie tegen Noord-Korea en Iran. Maar aangezien Tillerson nauwelijks relevant was voor het Amerikaanse beleid, mag je concluderen dat zijn vertrek weinig verandert. De harde lijn van Trump domineerde al en wordt nu versterkt door een minister die ook bereid is die lijn uit te voeren. Het enige punt waarop Pompeo en Trump echt van mening verschillen is de Russische betrokkenheid bij de verkiezingen van 2016. Trump gelooft nog steeds dat het weinig voorstelde en viel daarmee zijn inlichtingendiensten af die het wel als serieus probleem hadden benoemd. Maar als Pompeo met dagelijkse bezoeken Trump daarvan niet heeft kunnen overtuigen dan zal dat nu ook niet meer gebeuren.

De conclusie moet zijn dat Trump zijn diplomatieke team wel moet optuigen nu er serieus gepraat gaat worden. In plaats van te werken met een onzichtbare en machteloze minister van Buitenlandse Zaken kan hij nu beschikken over iemand met meer gezag en misschien ook meer vaardigheid in het strelen van Trumps ego.

Zoals u weet heb ik altijd al gevonden dat Hillary Clinton een ramp voor de Democratische Partij en voor Amerika zou worden, en dat de Clintons (het Clinton complex) een gigantische gemiste kans zijn geweest.

Hillary blijft bevestigen dat ze politiek gezien een idioot is. Lees hier het verhaal in de Washington Post over haar diepe analyse van de armere Amerikanen in de rode staten en u begrijpt waarom ze heeft verloren – en waarom dat misschien wel een goede zaak was.

Zo’n bank zou ik niet willen hebben. Veroorzaken ze een hoop commotie, verzinnen ze allerlei redenen om hun bankier een extra zakcentje toe te stoppen, trotseren ze een storm die ze hadden moeten zien aankomen, en dan komen ze een week later met het bericht dat ze het zakkenvulsel terugdraaien.

Soms is het terugdraaien van een fout besluit nog dommer dan de fout zelf.

Geheel volgens verwachting is de grote held, de man die de school in gerend zou zijn om de moordernaar te stoppen, keurig op zijn rug gaan liggen met pootjes omhoog nadat de NRA hem de les had gelezen.

Trump is niet alleen een idioot, hij is ook een lafaard. Er is geen politiek draagvlak, zegt de man die zijn eigen draagvlak maakte in 2016.

En dus zal er in Washington, zoals altijd, niets gebeuren. Je kunt alleen maar hopen dat ze op staatsniveau wat meer lef hebben of dat moord- en wapenkandidaten in november worden afgestraft. Schrale hoop.

Morgen, 11 maart lezing in Amsterdamse boekhandel, om 15 h.

Buitenveldertselaan 170.