De terreur van de minderheid

Goeie ouwe Alexis de Tocqueville, u weet wel, die van De la Democratie en Amerique, kwam in 1830 kijken hoe die Amerikanen dat deden, democratie en burgers die stemmen. Hij schreef er twee mooie boeken over, klassiekers die Amerikanen graag omarmen als lofzangen op hun samenleving in die tijd en als expressie van langdurige waarden in het land.

De brave man zou zich nu in zijn graf omdraaien. Tocqueville was een bewonderaar maar sceptisch. Hij waarschuwde voor de terreur van de meerderheid, de kans dat kiezers met genoeg stemmen voor een meerderheid hun wil zouden opleggen aan de rest van de burgers. 

Hij had niet kunnen weten dat anno 2023 een minderheid Amerika terroriseert en zijn wil oplegt. Of dat probeert.

Gisteren werd in Ohio, een diep Republikeinse staat die de Trump-bekeerling J.D. Vance naar de senaat stuurde, een voorstel weggestemd om voortaan wijzigingen van de grondwet van Ohio niet met een meerderheid van stemmen toe te staan maar daarvoor minstens zestig procent te eisen. U zult zeggen, dat klinkt nog niet zo gek, toch? Je moet je grondwet niet zomaar veranderen.

Maar was er een reden om een praktijk van eeuwen te vervangen? Jazeker, de Republikeinen in Ohio die met 54 procent van de stemmen 70 procent van het staatscongres beheersen (gerrymandering heet dat), hebben een reden. Ze willen voorkomen dat de meerderheid van de bevolking in november zou stemmen voor een amendement op de grondwet dat abortus toestaat voor een langere termijn van de eerste zes weken zwangerschap, wat feitelijk neerkomt op geheel verbieden. De antidemocratische Republikeinen organiseerden deze peiling bewust in augustus, hopend dat alleen trouwe Republikeinen zouden komen opdagen. Lees voor details E.J. Dionne in de Washington Post. Auteur overigens van een interessant boek over hoe het zover is gekomen

Sinds de Dobbs-uitspraak waarbij de conservatieve Trump benoemde (door McConnell gestolen) meerderheid van het Supreme Court het recht van de vrouw om daar zelf over te beslissen tot het kind leefbaar is buiten de baarmoeder, is een aantal staten overgegaan tot het vastleggen van dat recht in hun staatsgrondwet. Precies wat de malicieuze rechter Alito beschreef in zijn wrede uitspraak die tienduizenden kinderen oplevert die niet gewenst zijn: het onderwerp moet maar door de kiezers beslist worden. Laten diezelfde conservatieve Republikeinen dat nou proberen te dwarsbomen.

In sommige Democratische staten zoals Californië, ligt het recht op beslissen door de vrouw al vast in de grondwet. Na Dobbs kwamen daar staten bij waarvan weinig mensen het verwacht hadden, zoals Kansas. Het reflecteert de wens van de overgrote meerderheid van de Amerikaanse bevolking om het recht van de vrouw om over abortus te beslissen onaangetast te laten.

Republikeinen proberen in heel Amerika de rechtsstaat te ondermijnen – zo gezien zou de staatsgreeppleger de perfecte kandidaat zijn van deze ondemocratische partij. In Ohio wilden ze voorkomen dat een meerderheid van de kiezers het recht van de vrouw in de grondwet van de staat vastlegde. Vandaar die stemming gisteren.

De uitslag was een ferme klap in het gezicht van deze anti-democraten: 57 procent wees het voorstel af, zodat een gewone meerderheid, de meerderheid, in november de anti-abortus zeloten de voet dwars kan zetten. 

Er is nog goed nieuws, kortom, in dit land op weg naar een onaangenaam verkiezingsjaar.

Nieuws van een andere orde is dat de autoritaire, reactionaire gouverneur van Florida, Ron DeSantis, nu heeft erkend dat Trump de verkiezingen van 2020 heeft verloren. Je zou het haast niet geloven. Een serieus iemand, nou ja, die drie jaar na dato en na drie jaar om de hete brij heen zwammen, nu de feiten onderkent. De reden is typisch DeSantis: Trump ligt onder vuur en DeSantis slaagt er niet in hem pootje te lichten. 

Ik vermoed dat dit opportunisme van DeSantis een voorbeeld is van de aanstaande aanvallen op Donald Trump. Republikeinen, die meer van macht dan van moraal houden, weten dat Trump onverkiesbaar is. Ze durfden hem niet te impeachen maar realiseren zich nu dat hij gaat verliezen van Biden. Let maar op: komende maanden gaan ze Trump aanvallen, te beginnen in het debat op 23 augustus, waar de psycho niet aan durft mee te doen.

Het is heerlijk om te zien hoe DeSantis zwemt, zijn campagne manager ontslaat, te weinig fondsen heeft en nu gewoon zichtbaar een vervelende proto-dictator is. Ik mag claimen dat al vroeg gezien te hebben – namelijk meteen na de verkiezingen van 2022 toen de beweging om DeSantis als Trump-lite op het schild te heffen begon. Ik heb in het tijdschrift Maarten een portret van deze gevaarlijke man geschreven.

Zelfbenoemd Trump slasher Chris Christie was gezagwekkend afgelopen zondag bij CNN. Gisteren ging hij in New Hampshire – de staat waar hij moet scoren, Iowa wordt zoals altijd zwaar overschat – wild tekeer tegen de leugenaar. Een genot om te zien en te horen.

Wat zouden we allen gebaat zijn bij een verkiezing in november 2024 tussen de Republikein Chris Sununu en de Democrate Gretchen Whitmer (klik hier voor een mooi portret van Whitmer). Ik kan nog dromen van een beter Amerika – zolang als het duurt.