De 176 doden in het Oekrainse vliegtuig dat door Irans luchtafweergeschut is neergeschoten, zijn slachtoffers van de oorlog tussen Amerika en Iran. Niets meer en niets minder.
In Nederland weet de wakkere krant van Trump-aanhanger De Winter het precies: komt door de status van internationale paria van Iran. Ik kan me niet herinneren dat die wakkere analisten dat over de VS schreven toen die onder vergelijkbare omstandigheden in 1988 een Iraans passagiersvliegtuig uit de lucht schoten.
John Bolton mag zijn vertrokken (en te laat zijn geweest met zijn getuigenis – een boekdeal was belangrijker), de neoconservatieven die de oorlog in Irak op hun geweten hebben, runnen de show. Pompeo is enkel een variant van Rumsfeld, Cheney en andere leugenaars die onder kleine Bush Amerika de oorlog in rommelden met Irak, nu algemeen erkend (ook door Trump, nota bene) als Amerika´s domste en meest schadelijke beslissing van, laten we zeggen, de afgelopen dertig jaar – we moeten dit inperken want Amerika´s geschiedenis heeft heel wat slechte beslissingen en schadelijke oorlogen opgeleverd sinds het land de veelbezongen naoorlogse politieke orde vestigde.
Terwijl de leugens over de ratio achter de moord op Suleimani zich opstapelen kraait Trump victorie. Niet alleen Iran is hier slachtoffer. Zoals Nikki Haley en ander Republikeinen lieten zien, is ook de Amerikaanse politiek het slachtoffer van deze politieke moord. Vraagtekens bij de ratio? Vraagtekens bij het vermoorden van de tweede man van een land waarmee je officieel niet in oorlog bent? Vragen over de bevoegdheid van een president om een oorlog te beginnen (of, in dit geval, te escaleren, want die oorlog is al lang bezig)?
Dan ben je landverrader, steun je terroristen, rouw je voor een moordenaar en ben je onpatriottisch. Alle Democraten dus. In Amerika bestaat de politieke oppositie die van een democratie een democratie maakt niet meer. Wie het niet met Trump eens is, is niet iemand die met reden van mening kan verschillen met de president, maar een vijand. Lock her up werd door de Republikeinen geaccepteerd, zoals ook de racistische birther nonsens werden omarmd. Het zou beschamend zijn, vooropgesteld dat je beter verwachtte van Republikeinen. Er was een tijd dat beide partijen mensen van gezag voortbrachten, mensen die hun eigen oordeel vormden, dat konden verwoorden en zo het politieke spectrum konden verbreden. Senatoren van gezag. Met John McCain stierven ze uit. Het is treurig vast te moeten stellen dat Lyndsey Graham, voormalig McCain maatje, nu de norm zet voor Republikeinse hielenlikkerij.
Een land zonder oppositie, een land waar de helft van de mensen door de andere helft tot vijand wordt verklaard, kan zichzelf niet lang democratie meer noemen. De oorlog met Iran is enkel een symptoom van de Amerikaanse ziekte: een imperium in verval, een democratie bedreigd, een bananenrepubliek geleid door een mafketel die om redenen van politieke opportuniteit wordt gesteund door zijn partij – niet zomaar gesteund maar honderd procent, geen woord van verzet of zelfs maar een vraagteken.
Er zijn vele redenen om pessimistisch te zijn over Amerika. Persoonlijk ben ik ook pessimistisch over te kans op een ommekeer. De kans dat een bejaarde sukkel als Joe Biden het tegen Trump moet opnemen, stemt triest. En, eerlijk gezegd, van de vijf overgebleven kandidaten zie ik alleen Buttigieg en Klobuchar als potentiële presidenten. En wie er ook gekozen wordt, zonder Democratische senaat zal het moeilijk zijn de schade die de Republikeinen hebben aangericht te herstellen.
Ik kan niet genoeg benadrukken dat we het moeten hebben over de Republikeinen als Amerikaans probleem, niet over Trump. Trump is enkel de consequentie van vijftig jaar Republikeins drijven naar waar we ons nu bevinden. Er is geen enkele, ik moet het herhalen, geen enkele Republikein van enige status die het lef heeft af te wijken van de officiële lijn. Pessimisme is een zwak woord voor mijn gemoedstoestand.