De labtheorie en de geloofwaardigheid van presidenten

President Biden laat verder onderzoek instellen naar de mogelijkheid dat het coronavirus ontsnapt is of zijn wortels heeft in het laboratorium in Wuhan. Het onderzoeksteam van de WHO dat twee maanden geleden rapporteerde achtte de kans dat dit het geval was klein maar had zo weinig mogelijkheden tot onderzoek gekregen dat ze nauwelijks geloofwaardig waren.

Over geloofwaardig gesproken, hier zien we een uitstekend voorbeeld dat laat zien dat als een president altijd liegt, die ene keer dat hij mogelijk de waarheid spreekt ook als leugen wordt gezien. Anders gezegd, als je geen enkele geloofwaardigheid hebt, zoals dat gold voor Donald Trump, dan gelooft niemand wat je ook maar zegt.

Trump pompte in het voorjaar van 2020 de laboratorium theorie flink op. Hij noemde corona het China virus. Zijn loopjongen op China terrein, zijnhandelsadviseur Peter Navarro, ging verder en riep dat er geen enkele twijfel was aan de laboratorium theorie. Zowel Trump als Navarro waren al een jaar bezig om China de aartsvjiand te maken (nadat Trump aanvankelijk had gedacht dat hij met Xi voordelig zaken kon doen – een handelsakkoord en zelfs, hij vroeg er openlijk om, Xi’s hulp bij zijn herverkiezing).

De verhoudingen waren begin 2020 al flink bekoeld. Dat verdrag kwam er niet, er werden mini stapjes gezet, de kans op een deal voor de verkiezingen was verlopen. Trump had flinke importheffingen gelegd op Chinese export naar Amerika, waarmee hij vooral de consumenten in de VS benadeelde. Daarop had China de landbouw import uit de VS beperkt. Trump strooide 10 miljard dollar rond onder de giga landbouwondernemingen om de schok op te vangen. Navarro en zijn team wilden meer en strengere sancties.

Kortom, er was al een hele geschiedenis aan China bashing aan de gang toen Trump de grens met China sloot, in februari 2020 (het enige verstandige dat hij in 2020 ondernam om de verspreiding van het virus te beperken – een maand later veroorzaakte hij de pieken in de eerste golf door de grenzen met Europa te sluiten waardoor tienduizenden besmette Amerikanen zich terughaastten). In verkiezingsmodus zag Trump gelegenheid om China als boksbal te gebruiken. En, los van de labtheorie, het werkte.

Als Trump ergens krediet voor kreeg wat zijn buitenlandse politiek betreft dan was het China als directe concurrent, zoal niet vijand, van Amerika te benoemen. Never mind dat Obama al in 2013 zijn ‘pivot to Asia’ had gemaakt, never mind dat Trump de eerste twee jaar zwabberde en in zijn transactionele modus mogelijkheden zag voor deals, Trump kreeg lof voor zijn China beleid. Over Oeigoeren en Hong Kong hoorde je hem weinig of niet.

Wat ik hier interessant vind is dat Trump door zijn opeenstapeling van leugens en samenzweringsnonsens de mogelijke echte samenzwering, de lab theorie, ongeloofwaardig maakte. The boy who cries wolf, het jongetje dat altijd waarschuwt voor de wolf, meestal onterecht, wordt niet geloofd als de wolf echt komt, gaat hier maar gedeeltelijk op. Maar de les dat presidenten die aantoonbaar liegen, niet geloofd worden, niet vertrouwd worden, als er werkelijk wat aan de hand is of zou kunnen zijn, wel degelijk.

Het begon met de verkiezingsuitslag van 2016: Trump zou vijf miljoen stemmen zijn misgelopen door fraude, hij had, meende hij, ook de popular vote gewonnen. Bij de inauguratie kregen we de ‘alternative facts’ voorgeschoteld door zijn acolieten: er waren meer bezoekers bij de inauguratie dan bij Obama. Iedereen wist dat hij loog, inclusief zijn perschef die zichzelf daarmee meteen buiten spel zette.

Het werkt eroderend. Iran gevaarlijk? Niet als Trump het zegt. Noord Korea vredelievend? Je lachte erom. Poetin Amerika’s beste vriend? De wereld keek verbluft toe. Presidenten hebben geloofwaardigheid nodig om hun volk mee te krijgen. Dat Biden nu op basis van de feiten de lab theorie opnieuw onderzoekt, pleit voor hem. Hij laat de theorie niet simpelweg vallen omdat Trump hem ooit naar voren schoof en omdat Trump het land kapot maakt met zijn Big Lie.

Het is een les die aan Trump niet besteed is. Maar Xi heeft meer te vrezen van Biden dan van de narcistische malloot die voor hem president was.