Sterk verhaal, zwakke senatoren

De presentatie van de Democratische aanklagers was indrukwekkend en, opnieuw, pijnlijk en schokkend. Ik denk echter niet dat het Republikeinen overhaalt om Trump uit hun wereld te verwijderen. Ik hoop dat ik het fout heb.

De presentatie maakte een grondwettelijke held van super labbekak Mike Pence, omdat hij zich aan de wet hield. Bravo! Het was een investering van de aanklagers om te laten zien dat Trump aanzette tot geweld tegen zijn eigen vicepresident. De tijdsvolgorde werd mooi neergezet. Trump zet Pence als een ware maffiose godfather onder druk. Pence weet dat hij dit niet kan doen, zelfs als hij het zou willen. Volgend hoofdstuk: de Trump-terroristen (de aanklagers koppelden Trumps naam consequent aan wat gebeurde) kondigden aan dat ze Pence gingen opzoeken en vermoorden.

Sterke momenten. Ook de geschetste opbouw van Trumps staatsgreep, van de eerste aanzetten in het voorjaar tot en met de laatste opdracht aan zijn tuig, was sterk en duidelijk. De grote leugen, die waarin de meeste luisterende Republikeinen lang meegingen en sommigen nog steeds, had een lange voorgeschiedenis. Ook de oproepen tot en indicaties van geweld waren duidelijk. Marco Rubio, steeds zwakker op alle niveaus, mocht roepen dat ze in Florida dagelijks bussen met Democraten van de weg reden, toen dat in Texas gebeurde. Trumps ‘stand by’ oproep aan de Proud Boys en hun daden op 6 januari. Het hele verhaal met de, inderdaad, niet verrassende afloop. Wat we nog krijgen, vermoed ik, is Trumps stilzwijgen tijdens zijn staatsgreep op afstand.

Ook sterk was het steeds terugkeren naar de doelstelling van de terroristen, die precies dezelfde was als die van de opper terrorist: het stoppen van het grondwettelijk proces van stemmen tellen. De aanklagers kwamen er steeds op terug. Dit wás een poging het democratisch proces om zeep te helpen (vandaar dat ook Pence die onterechte heldenrol mag spelen).

Wat bij me bleef knagen was dat we wisten dat er een aanslag was geweest, een staatsgreep van de psycho en zijn tuig. Het was bekend terrein het werd door iedereen onderkend, iedereen in de zaal had het ervaren. Maar dát het gebeurde wil niet zeggen dat de link met Trumps geratel bewezen was. Voor mij wel, maar dat is niet relevant. De 44 Republikeinen die zichzelf vorige week een ‘ga langs af’ kaart gaven door het hele proces ongrondwettelijk te verklaren hoeven zich zelfs niet over die vraag te buigen. Ze hebben Trump al gered.

Dat er een aanslag was op het democratisch proces is duidelijk. Dat er een terroristische aanslag was, is duidelijk. Of ‘incitement’, de aanklacht, overtuigend is bewezen, hangt niet af van wat gepresenteerd is maar van de ruggegraten van de senatoren. En dus zullen we handenwringende lui horen die het allemaal heel verschrikkelijk vonden maar geen ‘incitement’ en sowieso, ongrondwettelijk omdat de terrorist in chief nu gewoon burger is.

De afgevaardigden waren indrukwekkend. Democraten en dus gevarieerd, Hispanic, zwart, wit, Virgin Islands. Het was, denk ik, het beste wat de Democraten aan het land konden voorleggen. Een weldaad vergeleken met de Republikeinen die we de afgelopen jaren zagen.

Ik twijfel er niet aan dat miljoenen Amerikanen de link tussen Trumps opruiing en het gevolg wel degelijk leggen,ook Amerikanen die op de psycho gestemd hebben. Maar of het veel Republikeinse senatoren heeft overgehaald, betwijfel ik.

Het zal opnieuw een vlek zijn op het toch al bezoedelde Republikeinse blazoen. Trump zal hen blijven achtervolgen, simpelweg omdat hij kan en omdat hij haatdragend is. Ik vermoed dat zijn invloed zich nu beperkt tot de hard core, de terroristen en hun juichende thuisfront. De staatspartijen die zich aan Trump hebben opgehangen, Arizona, Texas, Nebraska.

Toch denk ik dat het netto effect van dit impeachment proces wel degelijk zal zijn dat Trumps invloed minder wordt.

De man was altijd een magneet voor moreel verwerpelijk gedrag, nu is hij zo ver gegaan en is hij zo vastgenageld voor zijn staatsgreep, dat de rest van de Republikeinse kiezers minder snel iemand zal steunen die Trump ook steunt. Als antidemocraten als Ted Cruz, Josh Hawley of Tom Cotton in 2024 kandidaat zijn, zullen ze met dit proces om de oren geslagen worden. Zelfs eenvoudige Trump-meelopers zoals Mike Pompeo en Nikki Haley zullen er last van hebben. De Democraten hebben hun video’s over Trump-ondersteuning nu al klaarliggen. Stem Cruz en dit is wat u krijgt.

Het is een onbevredigende uitkomst en tegelijk wel aangenaam. De Republikeinen kunnen niet zomaar weglopen van het trainwreck van de Trump jaren. Ze zitten in een lose-lose positie, tenzij ze nog net op tijd bedenken dat voor iedereen het leven aangenamer is als Trump tot een permanent verblijf op zijn golfbaan wordt veroordeeld.

Je weet immers nooit wat McConnell in het hoofd heeft. Hij is niet herkozen voor zijn laatste termijn, de ervaring op 6 januari was traumatisch en afgezien van de rechters, waren de Trump jaren voor hem onaangenaam. Hij heeft gezegd dat iedereen in dit proces naar geweten mag stemmen. Ik zou er niet van opkijken als hij collega’s de kans geeft om samen met hem alsnog Trump uit het publieke leven te verwijderen. Niet omdat hij geweten heeft, maar omdat het hem zou laten vertrekken als redder van de partij in plaats van zijn doodgraver.

Stel, hij haalt voldoende collega’s over om 17 stemmen voor veroordeling te krijgen. Stel u de koppen voor: Republikeinen rekenen af met Trump. Trump verwijdert uit het publieke leven. Een paar maanden opwinding, daarna kan de GOP gewoon verder gaan met waar het altijd mee bezig was: macht verwerven vanuit een minderheidspositie. Het vereist meer moed en moreel kompas dan aanwezig en is daarmee het meest onwaarschijnlijke scenario.