De uitspraak van het Supreme Court dat de Civil Rights wet van 1964 ook bescherming omvat tegen discriminatie (ontslag) op grond van seksuele voorkeur of geslachtskeuze is in een aantal opzichten interessant.
Om te beginnen de uitspraak zelf. Leuk dat de twee conservatieven Chief Justice John Roberts en de gestolen zetel-bezetter Neil Gorsuch een principe hanteerden dat conservatieven eindeloos bepleiten: de wet lezen zoals hij is geschreven, geen wetgeving vanuit het Hof. In de wet staat dat discriminatie op grond van sekse is verboden. Je zou zeggen dat daarin weinig ruimte zit om wel te discrimineren vanwege geaardheid of geslacht. Gorsuch schrijft dat met zoveel woorden in de uitspraak.
De drie rechters van de negen die het er niet mee eens waren vinden dit wetgeving vanuit het hof en een van hen, Kavanaugh, stelde dat omdat het Congres al een paar keer bezig is geweest om de wet uit te breiden maar daar nooit toe kwam ze zelf toegeeft dat de bescherming niet voldoende is. Leuk gevonden maar dat het congres iets probeert te doen wil nog niet zeggen dat het ook nodig is. De Republikeinen proberen al tien jaar Obamacare de nek om te draaien, zonder succes. Dat feit hoef je niet mee te nemen in je overweging of de wet al of niet in strijd is met de grondwet.
Evangelische zeloten zijn natuurlijk weer luidruchtig in hun afkeer van deze uitspraak. Ze willen maar al te graag discrimineren op basis van hun interpretatie van de bijbel of, in bredere zin, op basis van hun geloof. Zo kun je bezig blijven. Evangelische christenen zullen nooit homofilie accepteren en onder deze redenering kunnen ze altijd blijven discrimineren omdat hun geloof dat vraagt, of, zoals zij het formuleren, hun geloofsvrijheid wordt bedreigd als ze dat niet mogen. Zie de taartenbakker die weigert te leveren aan een homohuwelijk.
We kunnen ze gevoeglijk negeren, de samenleving is al veel verder dan deze lui. Als er publieke financiering in het spel is, zoals bij onderwijs (ook in Nederland speelt dat bij strikte scholen) dan hebben die instellingen zich gewoon aan de wet te houden. Mag je klanten weigeren op basis van geloofsidioterie? Ik zou zeggen van niet. Nou wil je natuurlijk je taarten niet hebben van een homofoob, en evenmin kan ik me goed voorstellen dat een transgender graag voor de klas staat van Liberty College.
Kijk niet te raar naar Amerika. In Nederland zijn ook partijen (CU en SGP) die moeite hebben te accepteren dat mensen zijn zoals ze zijn. Ook bij hen mogen homo’s niet voor de klas staan – van ons publieke gefinancierde onderwijs.
Ten slotte wijst deze uitspraak opnieuw op een fenomeen dat vaak wordt vergeten: rechters doen niet altijd wat degenen die hen benoemen graag zouden willen. Earl Warren, een Republikein benoemd door president Eisenhower, leidde het meest progressieve (verstandigste) Supreme Court aller tijden. Ik verdenk zetelrover Neil Gorsuch, benoemd door Trump op de zetel die door Moscow Mitch McConnell werd opengehouden, er niet van dat hij plots progressieve uitspraken zal omarmen. Zijn strikte tekstinterpretatie is echter precies wat conservatieven altijd betoogden dat de norm moest zijn. Leuk daarom dat bierliefhebber Kavanaugh veel herrie maakte dat hier wetgeving vanuit het hof werd bedreven.
John Roberts is interessanter. Hij heeft als Chief Justice een rol te vervullen voor de geschiedenisboeken. Hij lijkt zich te realiseren dat het offensief van de Republikeinen om overal conservatieve rechters neer te zetten wel eens negatieve gevolgen zou kunnen hebben. Logisch ook. De overgrote meerderheid van de Amerikaanse burgers neemt op belangrijke punten (geloof, abortus, wapens) progressievere standpunten in dan de Republikeinen en de net benoemde rechters. Dat gaat spannen en ooit knappen.
Roberts heeft door dat hij zijn Supreme Court moet behoeden voor uitspraken die slechts worden gedeeld door een klein deel van de Amerikaanse bevolking. Vandaar ook dat hij de vijfde stem was die een nieuwe aanval op Obamacare afwendde. Het zou me verbazen als Roberts een grootscheepse aanval op Roe v. Wade, de abortusuitspraak zou toestaan. Gorsuch zal keurig ‘original interpretation’ blijven verdedigen, alsof de Founding Fathers alles hadden voorzien. Roberts zal eerder de grondwet zien als een levend iets, te interpreteren naar de noodzaken van de huidige tijd.
Dat stemt iets minder pessimistisch dan voor de hand zou liggen met de conservatieven aanval op de rechtelijke macht. Een deel van het kwaad is al geschied, maar het ultieme kwaad, nog een benoeming door de zieke man in het Witte Huis (geholpen, laten we dat niet vergeten, door McConnell), wordt hopelijk voorkomen. Ruth Baader Ginsburg, de progressieve rechten die niet in de beste gezondheid is, wordt een lang leven toegewenst.