Het jongetje dat steeds weer ‘wolf’ riep

Hoe lang kun je aankondigen dat er vreselijke dingen staan te gebeuren als er uiteindelijk niets gebeurt? Hoe lang kan president Biden zeggen dat een Russische invasie binnen een paar dagen plaats gaat vinden, voordat we bij de zoveelste aankondiging daarvan onze schouders ophalen? To cry wolf, om een goede Amerikaanse uitdrukking te gebruiken: als je tien keer roept dat er een wolf aan komt en hij komt niet, dan negeren de mensen de elfde keer het geroep. Ook als hij wel komt.

Als u bang bent dat de Russen een volledige invasie van Oekraïne op de agenda hebben, dan was u, als u oud genoeg bent, waarschijnlijk ook bang in 1980 dat een krakend Sovjet rijk West Europa zou aanvallen. Dat was wat de Bolkensteins en Lunsen ons toentertijd probeerden wijs te maken. Angst kan nuttig zijn maar kan ook wennen of, zoals in mijn geval, leiden tot schouderophalen.

Dit is ook niet de Cuba crisis waar inderdaad een confrontatie op til leek.

Heeft Biden een alternatief? Kan hij de dreigingsuitingen terugschroeven zonder dat de urgentie van Navo samenhang en Poetin-bashing verdwijnt?

Geen misverstand: ik ben geen Poetin fan zoals Wilders, Baudet en ander ‘vrijheid bevechtend’ straatvolk met trucks of tractors. Ik zie een oudere man, met een dikker hoofd dan in het verleden, dan toen hij in 2014 de Olympische Spelen verwelkomde. Met superlange tafels om bezoekers te ontvangen.

Biden heeft het verkeerd. Poetin is banger dan wij allemaal bij elkaar. Bang voor het virus, bang voor Navalny die op creatieve beschuldigingen jaren langer in de Goelag moet blijven. Er zijn verhalen over een eenzame Poetin, omringd door agressieve adviseurs die weinig ruimte laten voor realistische afwegingen.

Ik weet natuurlijk niet of dat waar is, maar ik heb de intelligentie van Poetin hoger zitten. Maar ja, oude mannen. Ik weet niet hoe het met de omgeving van Biden zit, zijn adviseurs hebben de afgelopen weken nou niet direct indruk gemaakt.

Ondertussen heeft Biden geen slechte schaduw oorlog. Hij krijgt, terecht, lof voor het gebruik maken van de gelegenheid om de Navo weer een bureaucratisch nieuw leven te geven en en passant wapens te plaatsen die later weer teruggetrokken kunnen worden (daar is wel een overeenkomst met Cuba, waar de deal ging over raketten die in Turkije op de Sovjet Unie gericht stonden).

Ook Macron en vooral Olaf Scholz, de Duitse kanselier die nog steeds voor de uitdaging staat om niets voortdurend met Merkel te worden vergeleken, hebben een goede crisis. Zo gezien, en ook vanuit Navo perspectief, heeft Poetin zo ongeveer het omgekeerde bereikt van wat hij wilde. Scholz zei terecht dat de Oekraïne van zijn lang zal ze leven geen lid van de Navo zal worden. En hij zei het niet al te omfloerst. Maar Poetin wist dat al lang.

Het enige voordeel van een invasie zou zijn dat die Nordstream er niet komt. Het grote nadeel van de westerse positie is dat als Poetin niet aanvalt, die pijpleiding nu veel zekerder is dan tevoren (never mind het verzet van Ted Cruz). Die heeft Poetin binnen.

Het is ondertussen wel een dure affaire, die 130.000 soldaten met verse bloedzakken aan de grens houden. Net zo min als je het gevoel van dreiging eindeloos kunt oprekken, kun je die troepen eindeloos daar laten staan. Mijn gok blijft dat Poetin ze niet zal gebruiken voor een invasie. Dat geschiet gisteren moet niet afleiden van waar het echt om gaat.

De urgentie om Biden na het debacle in Afghanistan een goed figuur te laten slaan was hoog. Terecht. En met al mijn scepsis over de werkelijke dreiging en mijn respect voor Poetins poker capaciteiten is het geruststellend dat er geen idiote Rusland-afhankelijke in het Witte Huis zit. Het zal niet onmiddellijk hogere populariteitscijfers opleveren maar het helpt.

De uitdaging is, zal zijn, hoe je een gevoel van urgentie over Oekraïne kunt behouden zonder dat het overdreven klinkt. Het zal, vrees ik, meer creativiteit vergen dan het Witte Huis (of de rest van het westen) tot nu ten toon spreidde.