Smakeloos gedrag is nog geen harassment

Niets menselijks is liberals vreemd en dus sneuvelen nu ook progressieve politici, journalisten en mensen van wie je meer gezond verstand en minder vulgair optreden verwacht. Twee journalisten in het nieuws van vandaag, maar laat ik me beperken tot Al Franken, gewaardeerd senator van Minnesota. Na een eerste klacht van een vrouw die met hem samenwerkte over ongewenst French kissing en een stupide, niet-funny foto van Franken met zijn handen ter hoogte van haar borsten is er nu een vrouw die door de senator (toen in functie) in haar billen geknepen is.

Een interessante discussie is mogelijk over de vraag waarom we als weldenkende progressieven onze vertegenwoordigers in machtsposities tot dat gedrag niet in staat achten. Het lijkt me een onzinnige tribale positie, vergelijkbaar met evangelische christenen die Trump en Roy Moore verdedigen. Sterker, juist onze vertegenwoordigers moeten scherper beoordeeld worden. Als we dat niet doen, zijn we deel van het probleem.

Het lijkt me toe dat #metoo als waardevolle ontwikkeling uit de rails dreigt te lopen. Waar ligt de grens tussen vulgair optreden, smakeloze grappen, horkerige onbeschoftheid en harassment? Het vastleggen van die grens is belangrijk voor onze reacties. Als elke smakeloosheid een nieuwsfeit wordt dan doet dat de grote zaak, de misdragingen van mannen (en mogelijk ook vrouwen) in machtsposities, geen goed. Vergeet bij het struikelen over Al Franken niet de twee presidenten die hun handen niet thuis konden houden en van hun positie gebruik maakten: Clinton en Trump.

Het onderscheid is belangrijk omdat vervolging van elke smakeloosheid de rechtsstaat ondermijnt. Het strafbaar stellen van elke smakeloosheid doet dat al. Wethouder Eerdmans wil in Rotterdam het nafluiten van vrouwen strafbaar stellen. Past fijn in zijn law and order benadering maar hoe ga je dat uitvoeren? En als je het niet behoorlijk kunt uitvoeren dan ondermijnt een regel het rechtssysteem.

Smakeloosheid moet zijn eigen straf hebben: mensen die zichzelf te kakken zetten moeten daarvan de gevolgen in waardering maar dragen. Schroef het maar een graadje op: Wilders die vulgaire populistische slogans roept, moet je niet strafrechtelijk vervolgen maar te kijk zetten als de haatzaaier die hij is. Iemand die niet weet om te gaan met vrouwen op een beschaafde manier is een onbeschaafd type dat niet gepromoveerd moet worden, dat door zijn omgeving tot de orde geroepen moet worden of genegeerd. Er zijn dingen die je zelfs van vrienden niet accepteert. Locker room talk? Ja, het schijnt dat mannen daar behoefte aan hebben (weet ik veel, ik kom niet in kleedkamers, maar misschien vrouwen onderling ook). Ook zonder de moraalridder uit te hangen kun je daar wat van zeggen.

Terug naar de werkelijke problemen. Een mooi stukje in de New Yorker slaat de spijker op de kop. Horkerig gedrag, a la Franken is een probleem maar geen groot probleem. Het artikel gebruikt een term die ik in dit verband nog niet gehoord heb maar die heel toepasselijk klinkt: gijzeling. Mensen als Weinstein, Clinton, Trump (in gevallen waarin hij is aangeklaagd door Apprentice deelnemers), Ailes en anderen, politici in het Lagerhuis, hebben een machtspositie. Ze kunnen beschikken over iemands leven (of zo voelt het voor een stagiaire of aankomende actrice). Daar moet de grens liggen, lijkt me.

Als er sprake is van gebruik van een machtspositie dan kan er geen twijfel bestaan. De rest is gewoon, nou ja, wangedrag. Dus ja, Weinstein hoort in het gevang, en nee, Franken hoeft niet te vertrekken – laat de kiezers maar vertellen of ze hem nog waarderen.