Het is de erfenis van Hillary Clinton dat een land dat over het geheel genomen de laatste jaren naar links opschoof de komende vier jaar de meest conservatieve regering én het meest conservatieve parlement heeft sinds, pak weg, Dwight Eisenhower. De overwinning van Trump, of, beter gezegd, de nederlaag van Clinton, wordt de opmaat voor de ontmanteling van de erfenis van Barack Obama en waarschijnlijk een frontale aanval op de sociale programma’s van de jaren zestig. De kiezers wilden verandering en dat gaan ze krijgen. Niet dat ze daar blij van zullen worden.
Steeds duidelijker wordt dat de verkiezingen gingen over personen. De afkeer van Clinton was zo groot dat veel onafhankelijken en niet tot haar regenboogcoalitie behorende blanken bereid waren op Trump te stemmen. Een nog groter aantal bleef thuis. Het gebrek aan enthousiasme was zo diep dat ze twaalf miljoen stemmen minder haalde dan Barack Obama, ook al haalde ze meer stemmen dan Trump. Het valt te betogen dat Trump werd gekozen als tegengif tegen Clinton, niet dat zijn agenda werd omarmd.
Zo bevindt Amerika zich in een onaangename spagaat. Het land zal met harde hand conservatiever gemaakt worden terwijl de burgers daar helemaal niet om gevraagd hebben en in veel gevallen daar helemaal niet van gediend zijn. De eerste gedachte is dat daarmee de polarisatie van de afgelopen jaren alleen maar groter zal worden, aangejaagd door nog meer ontevreden burgers. Een tweede gedachte moet zijn dat dit allerminst garandeert dat de oppositie met een serieus alternatief komt. Anders gezegd, als de Democraten in hun crisis niet verder komen dan een anti-Trump en anti-Republikeins verhaal dan wordt het niets.
Het is niet nodig, zelfs ongewenst, om de laagheid, vulgaire aard en leugens van de Trump campagne te vergeten, laat staan te vergeven. De man is het presidentschap niet waardig. Maar hij is president en er is niets aan te doen. Beleid en oppositie moet uitgaan van dat simpele feit, niet van verongelijktheid of ressentiment. Sterker, de Democraten mogen hem een goede gezondheid toewensen want een klassieke evangelische politicus als Mike Pence, zou als president een veel conservatievere agenda uitvoeren.
Er is wel gezegd dat Trump de Republikeinse Partij heeft overgenomen, een vijandige overname, zogezegd, omdat hij niet welkom was. Wat we zullen zien is een overname van het Trump presidentschap door de Republikeinse Partij, door het Congres. De ironie daarvan is dat de Republikeinen zonder Trump zo ongeveer de meest onpopulaire politici waren in de geschiedenis, met de laagste respectcijfers ooit voor het Congres. Trump legde dat feilloos bloot. Het was een van zijn betere kwaliteiten. Nu zal blijken dat het enkel een middel was om de traditionele GOP, die bepaald niet het land vertegenwoordigt, de absolute macht te geven.