Harpers Ferry: waar John Brown de Burgeroorlog begon

Vanuit Shenandoah National Park in noordelijke richting is het niet ver rijden naar Harpers Ferry, een stadje op de grens van West Virginia, Virginia en Maryland. Harpers Ferry balt een flink deel van de geschiedenis van de achttiende en negentiende eeuw samen in zijn compacte structuur op de kliffen waar de Shenandoah River en de Potomac samenvloeien.

Harpers Ferry werd berucht door de opstand die John Brown er in 1859 probeerde te beginnen. Brown, een professionele volksmenner met nogal onsubtiele methoden, hoopte met zijn opstand de zwarten aan te zetten om tegen hun bazen op te staan. Hij zou dan met een steeds groeiend leger heel Virginia en heel het Zuiden veroveren – een schrikbeeld van de zuidelijke slavenhouders. Brown begon bij Harpers Ferry omdat daar wapenopslagplaatsen lagen van het Amerikaanse leger. Met 21 man veroverde hij op 16 oktober 1859 de Armory en een aantal strategische punten. Zijn ‘bevrijdingsleger’ werd binnen 36 uur in de pan gehakt. Brown werd gevangenen genomen en opgehangen. Maar hij gaf een van die laatste zetjes voor de Burgeroorlog, het wantrouwen tussen het Noorden en het Zuiden verder vergrotend.

Tijdens de Burgeroorlog was deze strategische lokatie voor beide partijen van belang en het stadje werd geregeld bezet door troepen van het Noorden en het Zuiden. Het veranderde acht keer van handen tussen 1861 en 1865. Iedere keer als een partij zich terug moest trekken, staken de soldaten wat nog resteerde in brand. Nu is Harpers Ferry een historisch monument en uiteraard nog steeds zo prachtige gelegen als in de tijd van Thomas Jefferson, die er lyrisch over schreef.

Harpers Ferry National Historic Park heeft zes thema’s aan de hand waarvan de geschiedenis wordt verteld. John Brown als de bekendste historische gebeurtenis, de Burgeroorlog, de African-American geschiedenis, de industriële revolutie, transport over de rivieren en het milieu. Dit laatste is natuurlijk een toevoegsel van de jaren zeventig en in zijn politieke correctheid doet het wat gewrongen aan, maar goed, het is leuk bedoeld en toch de moeite waard.