Geen historische plek in de Verenigde Staten ontvangt zoveel toeristen als het huis van George Washington aan de Potomac River in Virginia, een kilometer of dertig ten zuiden van de stad die zijn naam draagt.
George Washington erfde Mount Vernon in 1754 en hij stierf er in 1799. In de vijfenveertig tussenliggende jaren was hij twee periodes van acht jaar afwezig: als commandant van het Continentaal Leger dat tussen 1775 en 1783 de Revolutionaire Oorlog won, en als de eerste president van het land, van 1789 tot 1797. De aura die deze twee rollen hem verleenden, maakten van zijn huis al tijdens zijn leven een bedevaartsoort. Washington zelf vergeleek Mount Vernon eens met een druk bezochte taveerne' en merkte op dat vrijwel geen vreemdeling die van noord naar zuid reist, of van zuid naar noord, er niet een paar dagen doorbrengt'.

Verrukkelijke plek

Die vreemdelingen werden niet enkel aangetrokken door George Washington als de meest verheven van alle Amerikaanse helden. Ze kwamen ook voor het huis zelf. Voor een natie die nog geen permanente hoofdstad had en geen presidentieel verblijf, vervulde Mount Vernon een diepgevoelde behoefte en toen de stroom bezoekers op gang was gekomen, hield hij nooit op. Neem bijvoorbeeld de aantekening van de latere president Andrew Jackson uit 1815 :`De plek is werkelijk verrukkelijk. Over een geleidelijk stijgende weg, bereik je de top van een verhoging die aan de ene kant een vèr reikend gezicht biedt over het land, en aan de andere kant uitziet over de majesteuze Potwamac [bedoeld is de Potomac], over wiens gladde oppervlak voortdurend schepen van diverse groottes glijden. Daarbovenop staat het eerbiedwaardige onderkomen van de patriarch van onze Vrijheden, overeenkomend in stijl met de klare en eenvoudige smaak van degene die het er neer zette. Een keurige kleine bloementuin, aangelegd en onderhouden met de uiterste nauwkeurigheid, versierd met groen en met een kas waarin de mooiste van de Tropische planten bloeien, biedt een gelukkige verzachting van de plechtige indrukken die het zicht op de antieke structuur die ertegen aan ligt verschaft, en leidt je haast vanzelf naar de meest heerlijke gedachte, waarin je in je verbeelding de wijze voor je ziet waarop de grootste en de beste mens na een bijzonder druk en vol leven, zich terugtrok en de avond van zijn dagen doorbracht.'

Het klassieke beeld van Mount Vernon is van een formeel, wit landhuis, met een rij stevige pilaren over de gehele lengte. Maar dat zie je niet als je er aankomt. De pilaren zijn aan de achterkant, aan de zijde van de Potomac, en de meeste bezoekers komen via de voorkant, per auto, bus of taxi, en wandelen over een lange oprijlaan. (Sommigen nemen een excursieboot vanuit Washington.)

Plantage gemeenschap

Washington heeft twee maal bijgebouwd aan wat een zeer bescheiden huis was toen hij het erfde; de meest ambitieuze toevoeging na 1775. Hij bouwde ook aparte verblijven voor een paar honderd slaven en arbeiders die op zijn landgoed werkten; een plantage-gemeenschap die zijn eigen voedsel, wol en kleding produceerde en extra inkomsten haalde uit tabak, vis en andere produkten. Het beheer van de plantage was wat Washington het liefst deed, en zelfs toen hij weg was om de Revolutionaire Oorlog te winnen en het land te besturen, schreef hij iedere week brieven naar zijn voormannen en rekende hij op gedetailleerde brieven terug.

De rondleiding wordt georganiseerd door de Mount Vernon Ladies' Association, die het huis in 1858 van de ondergang redde. Ruwweg een kwart van het meubilair is origineel; de rest is getrouw aan hoe het huis eruit zag toen Washington stierf. De kleuren zijn teruggebracht naar de tij dvan de president: pruisisch blauw en een soort groen. Washington koos deze kleuren om de met kaarsen verlichte kamers 's avonds helderder te maken. Het mooiste meubelstuk staat in de grote eetkamer: een marmeren haardmantel, een gift aan de generaal van een Engelse vriend, Samuel Vaughan. In een dankbrief aan Vaughan schreef Washington dat het veel te elegant en kostbaar [was], vrees ik, voor mijn kamer en mijn republikeinse stijl van leven'. Maar hij stuurde het niet terug.

Washingtons persoonlijkheid is voelbaar in zijn studeerkamer op de benedenverdieping, die hij onder zijn eigen slaapkamer inrichtte, met een privé-trap. Daardoor kon hij de drukte van het huishouden en de onophoudelijke stroom bezoekers ontvluchten. Als methodisch man ging Washington iedere ochtend tussen vier en vijf naar beneden, scheerde en kleedde zich daar, en werkte aan zijn correspondentie, zijn dagboek en de plantage-boeken tot het ontbijt, waarna hij te paard de plantage rondreed.

Dit is een typische mannenkamer, met boekenkasten en houten panelen aan de wanden. Ieder meubelstuk straalt Washingtons energieke en praktische geest uit: een fors bemeten bureau; een mooie globe die hij in Londen had laten maken; een bibliotheek met de nadruk op geschiedenis, politiek, rechten, landbouw, literatuur en reizen; een hand-drukapparaat om copieen van brieven te maken; een barometer en een telescoop; wat landmeet-instrumenten; een paar zwaarden en pistolen, en een leesstoel met een pedaal om een houten propeller aan te jagen om de klamme zomerlucht in beweging te zetten en de vliegen te verjagen.

Op de tweede verdieping liggen de slaapkamers, inclusief die waarin Washington zijn laatste adem uitblies.

De piazza aan de achterkant, onder de beroemde zuilen, biedt uitzicht over de Potomac. Die luchtige veranda, blijkbaar Washingtons eigen creatie – hij hield van architectuur -, bleek een uitstekend idee. De generaal had hier een batterij Windsor-stoelen staan, een perfecte plek om met bezoekers te praten en het hoofd koel te houden. Vanaf deze zijde lijkt het huis wel degelijk een echt koloniaal landhuis, groots en aristocratisch.

Halverwege de heuvel kwam ik bij het graf van George en Martha Washington – een eenvoudige rode-bakstenen vault met twee marmeren grafstenen. Naast het huis liggen de dienstgebouwen: keuken, rookhuis, washuis, koetshuis, spinhuis en ijshuis. Eén tuin heeft planten die normaal waren in de achttiende eeuw, en daarnaast ligt een kleine botanische tuin waar Washington experimenteerde met zeldzame planten en stekjes van elders.