Irak: de geschiedenis wordt herschreven

Geschiedenis wordt voortdurend herschreven maar soms lijkt het alsof een versie beklijft die door iedereen geaccepteerd wordt, ook al is het niet meer dan een versie en vaak niet eens de beste variant. De herdenking van de val van de muur veronderstelde als vast gegeven dat Reagan de koude oorlog had beëindigd. Alternatieve versies, zoals de oorspronkelijke Kennan-gedachte dat de Sovjet Unie vanzelf ineen zou storten (en het aanhangsel dat we door defensiehavikken decennia lang waren bedrogen over de werkelijke kracht van de Sovjet Unie) worden genegeerd.

Zo vindt er nu ook een herschrijving van de geschiedenis van de Irak oorlog plaats. Max Boot, een neoconservatief, verkondigt in Foreign Affairs dat Obama de overwinning in Irak weggooide door onvoldoende te onderhandelen over de blijvende aanwezigheid van Amerikaanse troepen in Irak in 2011. Zo kan Obama de schuld krijgen van het voortduren van de oorlog die neocons als Boot waren begonnen in 2003.

De werkelijkheid is dat Obama begon met een akkoord dat kleine Bush had gesloten over de terugtrekking van de Amerikaanse troepen uit Irak tegen 2011. Obama voerde dat uit. Onderhandelingen over blijvende aanwezigheid van Amerikaanse troepen liepen vast op onwil van Maliki, de neocon benoemde Iraakse proto-dictator. Obama vertrok.

Boot doet twee aannames die te betwisten zijn. Ten eerste, zou iemand Maliki op andere gedachten hebben kunnen brengen en had een ander dan Obama Amerikaanse troepen onder die omstandigheden laten blijven? Ten tweede, zou ISIS of in elk geval een sunni-opstand, niet hebben plaatsgevonden als er een paar duizend Amerikaanse troepen in Irak waren gebleven? Ik denk dat beide aannames op zijn best dubieus zijn. Maarze komen goed van pas om Obama de schuld in de schoenen te schuiven. Deze herschikking van de geschiedenis moeten we niet accepteren.

Evenzo de oorlog in Syrië. Zou ISIS er niet geweest zijn als Amerika meteen de anti-Assad krachten had geholpen? We zullen het nooit weten. Gezien de bloeddorstigheid en vastbeslotenheid van ISIS lijkt het me waarschijnlijker dat ze een door Amerika gesteunde anti-Assad operatie hadden overgenomen. Syrië zou dan nu al helemaal ISIS zijn, vermoed ik. Natuurlijk was het niet slim van Obama om een ‘rode lijn’ te trekken als je wist dat die zou worden uitgedaagd. Ik denk dat het resultaat, de vernietiging van een behoorlijk arsenaal chemische wapens, zo gek nog niet was, maar de haviken en oorlogshitsers, John McCain en dergelijke, zouden er meteen met tienduizenden troepen ingegaan zijn. De ramp zou niet te overzien zijn.

Dat neemt niet weg dat ik ervan overtuigd blijf dat de huidige interventie tegen ISIS gekkenwerk is. Hij heeft geen doel, want ISIS vernietigen is dat niet en is sowieso niet realistisch. Hij heeft geen strategie anders dan bombarderen. Hij heeft geen exit. Hij haalt de regionale machten, onze fijne bondgenoten in Saudi Arabië en Qatar, van de haak om zelf wat te doen. Hij stelt de Iraki’s in staat om te wachten op hulp in plaats van zelf te handelen.

En, misschien het ergste, ongeacht of het succes oplevert of niet, Amerika en het westen zullen worden neergezet als de tegenstanders van de islam. Terecht of onterecht, dom is het zeker. Gezien de manier waarop ISIS nu al speelt met de media, is een nederlaag op dat veld voorspelbaar. Moet je de barbaren dan maar hun gang laten gaan en wachten tot de mensen zelf de wapens opnemen tegen hen? Ja. Dat is de enige juiste strategie. Obama heeft een enorme fout gemaakt.

Terug naar het herschrijven van de geschiedenis. Irak was een ramp, veroorzaakt door de neoconservatieven. Ze hadden geen overwinning voorhanden, ook niet de surge, omdat Irak een failed state is, verergerd door het ingrijpen. Saddam hield het land bij elkaar door met brute kracht de interne tegenstellingen te neutraliseren. We moeten ons de nieuw vezonnen geschiedenis, alles is de schuld van Obama, niet laten opdringen.