Platform

Het verkiezingsprogramma dat vertelt in welke richting een partij wil gaan. De presidentskandidaat gaat daarmee op pad, ook al heeft het in de praktijk niet de betekenis die verkiezingsprogramma’s in Europa hebben. Toch wordt er op de conventies heel wat tijd besteed aan het opstellen van een platform, want daaraan valt af te meten hoeveel invloed welke groep heeft gehad en welke groep de kandidaat heeft weten af te wimpelen.

Letterlijk is het platform het podium waarop de kandidaat staat. De uitdrukking dateert uit de tijd dat er geen geluidsversterking was en je dus vanuit een hogere positie moest proberen de massa toe te spreken. Het politieke gebruik van de term – op welk platform staat deze kandidaat – dateert van het begin van de negentiende eeuw, al werden pas in 1844 voor het eerst nationale partijprogramma’s opgesteld.

Een platform is opgebouwd uit planken en ook die term wordt vaak gebruikt voor de programmaonderdelen. Zo horen we over de abortus plank, de immigration plank en zo verder. Vaak wordt gezegd dat een platform niet bedoeld is om op te staan maar to run on. Een meer cynische variant is dat ‘a platform is what you start by running on and end by running away from’.

In de praktijk besteden kandidaten noch kiezers veel aandacht aan het platform. Zo staat er sinds 1980 in het Republican Platform een plank voor een amendement op de grondwet om abortus te verbieden. In 1988 liet George H.W. Bush een oproep opnemen voor een amendement om flag burning te verbieden. Nooit meer wat van gehoord. Met een gay marriage-amendement zal hetzelfde gebeuren. Dit zijn politieke planken, tot niets verplichtende intentieverklaringen.

Dat het schrijven van het programma als proces wel degelijk van belang is bleek in 1992 bij de Republikeinen. Toen werd op de conventie een culturele oorlog uitgevochten tussen George H.W. Bush en Pat Buchanan. De Bush-campagne liet Buchanan zijn gang gaan. Dat leverde onappetijtelijke taferelen op tijdens de conventie, waar de onverdraagzaamheid voor mensen met andere meningen vanaf droop. De culture wars woedden toen op volle kracht. Dat was al negatief, maar uiteindelijk zat de president ook met een extreem programma waar hij niets mee op had. De pers was maar al te bereid om de discrepantie tussen de boodschap van Bush en het programma flink aan te zetten en zo speelde het in 1992 wel degelijk een rol. (Zie ook: culture wars.)