Een van de drukst beoefende gezelschapspelen deze winter is het bekijken van de mogelijke Democratische kandidaten voor 2020. Ik voorzie dat dit een deprimerende aangelegenheid gaat worden maar ik ga er nog op terugkomen.

Een van de mensen die wat tijd kan nemen om na te denken over zijn vervolgstap (niet te veel tijd) is Beto O’Rourke, de man die bijna Ted Cruz wipte in Texas. O’Rourke is jong, enthousiast, had een positieve boodschap en liet ineens zien dat het kan: dat een Democraat breed kan aanspreken zonder te showboaten en zelfs, en daar zit een interessant aspect, zonder een positie in Washington te vervullen. Toen ik vorige maand in Texas was, was het enthousiasme tastbaar. Vooral onder jongeren. Kijk naar dit cijfer: in 2016 kreeg Clinton 55 % van de stemmen van kiezers tussen 18-29 jaar, Beto haalde 71 % – en van nog van een veel groter aantal!

Het deed me denken aan Obama in 2007 maar die was toen al senator. Interessanter is de vergelijking met Abraham Lincoln. Die was ook afgevaardigde in het Huis en probeerde daarna vanuit Illinois twee keer een senaatszetel te bemachtigen – in die tijd werden senatoren door het staatscongres gekozen dus het was zaak die verkiezingen te winnen. Bij zijn kandidaatstelling op 16 juni 1858 hield Lincoln de beroemde House Divided speech in Springfield: ‘A house divided against itself cannot stand. I believe this government cannot endure, permanently, half slave and half free. I do not expect the Union to be dissolved — I do not expect the house to fall — but I do expect it will cease to be divided. It will become all one thing or all the other.’ Een toespraak voor een verdeeld land, in omstandigheden die soms wel eens aan het huidige Trumpistan doen denken.

De strijd tussen Lincoln en Stephen Douglas leverde in 1858 fameuze debatten op. Zeven maal gingen de heren met elkaar in de slag, steeds drie uur in een atmosfeer die het meest weg had van een kermis. Wat ze zeiden werd uitgebreid gerapporteerd in de kranten. Een van de redenen waarom Lincoln er meer aan had dan Douglas was dat Lincoln er bij zijn volgende debat vanuit ging dat wat eerder was geschreven al bekend was bij het publiek, zodat hij daarop kon verder bouwen.

Ik wil de vergelijkingen niet overdrijven maar ik zag wat O’Rourke deed in Texas. Hij verspilde geen tijd en energie om Trump en Cruz aan te vallen. De mensen die hij wilde bereiken wisten al lang wat ze aan die twee hadden. Ze moesten een reden hebben om enthousiast te worden over hem en die gaf hij. Ik hoorde het verwijt dat Beto naliet zichzelf te definiëren waardoor Cruz hem in de socialistische hoek kon duwen. Ik denk dat het beter had gekund, maar Cruz’ aanval was zo uit het lood dat hij niet geloofwaardig was.

Terug naar de toekomst van Beto. Hij heeft grofweg twee opties: in 2020 voor de senaatszetel gaan die dan bij de kiezers ligt, of hij kan zich storten in het presidentscircus.

Ik denk dat hij er goed aan doet niet te kiezen maar het komende jaar te gebruiken om een paar grote toespraken te houden, kijken hoe die vallen en ze eventueel uit te bouwen tot een campagne voor het presidentschap. De Democraten zitten danig verlegen om iemand die kan combineren, kan verenigen, een visie kan uitdragen. Daar moet Beto inspringen.

Ja, dat is wat Lincoln deed in 1859 en 1860. Hij hield belangrijke toespraken buiten Illinois, onder meer zijn beroemde Cooper Union speech in New York op 27 februari 1860. Het was de toespraak waarin hij zijn visie op slavernij uiteen zette en enorme indruk maakte. In mei begon de conventie van de Republikeinen en werd Lincoln de presidentskandidaat en in november de president.

Als ik adviseur was van Beto zou ik hem aanraden een maand rust te nemen en dan een paar mooie toespraken te houden in belangrijke staten (niet Iowa en New Hampshire, anders is hij meteen onderdeel van het spel). Thema’s moeten vergelijkbaar zijn met zijn Texas verhaal: gezondheidszorg, minimumloon, armoede, ongelijkheid, onderwijs, met als overkoepelende visie wat de rol van de overheid hierbij is. Een volle verdediging van de overheid als vertegenwoordiger van het algemeen belang: het is impliciet een uitdaging en een verwijt aan Trump en zijn belangenbehartigerspartij.

In deze campagne bezocht Beto alle counties van Texas, 254 stuks. Misschien moet hij gewoon alle staten bezoeken, zich niet te veel laten afleiden door de agenda van de voorverkiezingen die anderen vastpint in Iowa, New Hampshire en South Carolina. Beto heeft een landelijke boodschap, die moet je landelijk uitrollen. Het slechtste wat hem kan gebeuren is dat hij een vicepresidentskandidaat wordt (de senaatszetel in Texas in 2020 is een stuk lastiger te veroveren – iedereen had een hekel aan Cruz, dat kun je van Cornyn niet zeggen). Het beste dat hij de man wordt die verbindt.

Persoonlijk kan ik niet wachten op een kandidaat met een visie. Onder het roedel bejaarden zie ik die niet, de showboat senatoren (alle vijftien die kandidaat lijken te willen zijn) evenmin. Ik bespeur een latent enthousiasme voor een jong politicus met een boodschap. Ik zou zeggen, go for it.